İhtiyati haciz için mahkemeye yatırılan teminat nasıl iade alınabilir?
Uygulamada, kaçma, mal kaçırma veya adres değiştirme ihtimali bulunduğundan bahisle, vadesi geldiği halde ödenmeyen bazı alacaklar için (özellikle çek ve senet) ihtiyati haciz yoluna başvurulabileceği, mahkemelerin ihtiyati haciz kararını, alacak miktarına göre değişmekle birlikte genelde %15 olarak belirlediği, teminat yatırmaksızın kararı almanın mümkün olmadığı, önceki makalemizde kapsamı olarak anlatılmaya çalışılmış idi.
Bu makalede, dosyaya yatırılan teminatın, nasıl iade alınabileceği hususu özetlenecektir.
İhtiyati haciz kararı icraya konulmuş ise, teminatı iade alabilmeniz için bazı şartların varlığı gerekir. Bunlar;
1- İcra Takibi tüm borçlular açısından kesinleşmiş ise:
Eğer takip, hakkında ihtiyati haciz kararı alınan tüm borçlular için kesinleşmişse, icra müdürlüğünden, tüm borçlular hakkında takibin kesinleştiğine ilişkin derkenar almanız gerekecektir. Mahkeme, tüm borçlular hakkında takibin kesinleştiğine ilişkin dilekçenizi tek başına dikkate almaz. İcra dosyasına müdürlükten istemez. Bu beyanınızı icra müdürlüğünün de onayladığını gösterir derkenar ister. Bu aşamada yapmanız gereken, derkenarı önce icra dosyasından onaylatıp mühürletmek, ardından mahkeme dosyasına sunmak olacaktır.
2- İhtiyati hacizden feragat edilmiş ise:
Kesinleştirmede sorun yaşıyorsanız, borçluların adına kayıtlı herhangi bir malvarlığına rastlayamadıysanız, ihtiyati haciz kararının pratikte sizin için bir önemi kalmadıysa, ihtiyati hacizden feragat ederek de teminatın iadesini talep edebilirsiniz. Ancak bunun için, herhangi bir fiili yada kaydi haciz uygulanmamış olması gerekir. Borçlulardan biri hakkında takip kesinleşmiş, fiili haciz de tatbik edilmiş ancak diğer borçlu /borçlular için feragat etmek istiyorsanız, derkenarda bu hususu açıkça belirtmeniz uygun olacaktır.
İhtiyati haciz kararının geçerlilik süresi, karar tarihinden itibaren 10 gün olduğundan, kararın icraya konulabilmesi için bazen bu 10 günlük sürenin kaçırıldığı olur. Yada borçlu ile protokol yapılır veya borç tahsil edilir ve ihtiyati hacze gerek kalmayabilir.
Eğer dosyaya teminat yatırılmışsa, ortada derkenar alabileceğiniz bir icra dosyası da doğal olarak bulunmayacağından, bu kez mahkemeye hitaben bir dilekçe ile, karar aslını da eklemek suretiyle, “Karar, 10 gün içinde icraya konulmadığından hükümsüz kalmıştır. Karar aslını dilekçemiz ekinde sunuyoruz. Dosyaya yatırılan teminatın tarafımıza iadesini talep ediyoruz” şeklinde hazırlanacak bir dilekçe ile teminatınızı iade almanız mümkündür.
Derkenar, iki suret olarak hazırlanacak, bir tanesi karar alınan icra dosyasında bırakılacak, diğeri de imza mühür ve kaşe alındıktan sonra mahkeme kalemine sunulacaktır.
Mahkeme kalemi, derkenar içeren dilekçenizi almadan önce evrakı muhtemelen taratmanızı ister. Tarama odasından derkenarı taratıp mahkeme kalemine geri götürün.
Mahkeme kalemindeki görevli memura, “teminat iadesi için derkenar getirmiştim” dediğinizde, ya size dosya numaranızı soracak, yada derkenarı sizden alıp, ne zaman gelebileceğinizi söyleyecektir.
Dosya ile birlikte derkenar, hakimin önüne gidecek, hakim, derkenarın uygun olup olmadığını inceleyecek ve uygunsa, “Teminat iadesi uygundur” yazarak tarih atıp paraflayacaktır. Bu işlemler, uygulamada genelde bir gün sürmektedir. Derkenarı verdikten sonra ertesi gün, dosyada vekaleti olan avukat veya asil, dosyadan teminatı iade alabilir.
Yatırılan teminat, teminat mektubu ise, mektup aslı, imza karşılığı ilgilisine teslim edilir. Eğer nakit teminat yatırmışsanız, adınız soyadınızı içerir bir reddiyat makbuzu düzenlenir. İmza karşılığı bu makbuz size teslim edilir.Reddiyat makbuzuyla mahkeme veznesine giderek teminatınızı yine imza karşılığı elden alabilirsiniz. Bazen dosyada birden fazla vekil olabileceğinden, reddiyat makbuzuna, teminatı iade alacak kişinin adını soyadının yazıldığından emin olun ki veznede sıkıntı yaşamayın.