İflâsa Tabi Borçlu Hakkında Önceden Takibe Gerek Olmaksızın İflâs Davası (Alacaklının isteği ile)
İlgili Yasa
İCRA VE İFLÂS YASASI MADDE 177- Aşağıdaki hallerde alacaklı evvelce takibe hacet kalmaksızın iflâsa tâbi borçlunun iflâsını istiyebilir:
- Borçlunun malum ikametgâhı olmaz, taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle kaçar, alacaklıların haklarını ihlâl eden hileli muamelelerde bulunur veya bunlara teşebbüs eder yahut haciz yoluyla yapılan takip sırasında mallarını saklarsa;
- Borçlu ödemelerini tatil eylemiş bulunursa;
- 301’nci maddedeki hal varsa;
- îlâma müstenit alacak icra emriyle istenildiği halde ödenmemişse, Türkiye’de bir ikametgâhı veya mümessili bulunan borçlu dinlenmek için kısa bir müddetle mahkemeye çağrılır.
Madde 301- Konkordato tasdik olunmaz yahut mühlet kaldırılırsa alacaklılardan birinin yedi gün içinde vuku bulacak talebi üzerine, iflâs yolu ile takibe tâbi borçlunun derhal iflâsına karar verilir.
Konkordatonun tasdikini reddeden mahkeme, teminat aramaksızın borçlunun bütün kabili haciz mallarının ihtiyaten haczine karar verir. Bu karar masrafı avans olarak yatırılan herhangi bir alacaklının talebi ile tatbik olunur. Yukardaki fıkraya göre açılan iflâs dâvası 264’ncü madde gereğince ihtiyati haczi tamamlıyan merasimdendir.
İflâsa Tabi Borçlu Hakkında Önceden Takibe Gerek Olmaksızın İflâs Davası (Alacaklının isteği ile) Açıklama
İÎY 177.madde, alacaklıya önceden icra takibi yapmaksızın borçlunun iflâsını istemek hakkını vermiştir. Maddedeki koşullar gerçekleşmişse Ticaret Mahkemesi borçlunun iflâsına karar verebilecektir. Ayrıca, alacaklının takibine gerek yoktur. Bu koşullar aşağıda açıklanmıştır.
İflâsa Tabi Borçlu Hakkında Önceden Takibe Gerek Olmaksızın İflâs Davası (Alacaklının isteği ile) Görevli Mahkeme
- Ticaret Mahkemesi,
- Ticaret Mahkemesi olmayan yerlerde bu göreve yetkili Asliye Hukuk Mahkemesi.
İflâsa Tabi Borçlu Hakkında Önceden Takibe Gerek Olmaksızın İflâs Davası (Alacaklının isteği ile) Yetkili Mahkeme
- Borçlunun işlem merkezinin bulunduğu yer mahkemesi.
- Kambiyo senedinde yetkili mahkeme gösterilmişse, o mahkeme, yetkili mahkemedir.
İflâsa Tabi Borçlu Hakkında Önceden Takibe Gerek Olmaksızın İflâs Davası (Alacaklının isteği ile) Dâvacı
Alacaklı veya alacaklılar.
İflâsa Tabi Borçlu Hakkında Önceden Takibe Gerek Olmaksızın İflâs Davası (Alacaklının isteği ile) Dâvâlı
Borçlu (iflâsa bağlı gerçek veya tüzel kişi).
İflâsa Tabi Borçlu Hakkında Önceden Takibe Gerek Olmaksızın İflâs Davası (Alacaklının isteği ile) Dâva Açma Koşulları
- Borçlunun belli konutu olmalı,
- Borçlu, borç ve edimlerinden kurtulmak amacıyla kaçmış olmah, mallarını kaçırmah,
- Borçlu, alacaklının veya alacaklıların haklarını (ihlâl) tehlikeye düşüren hileli işlerde bulunmalı veya bu işlemlere başvurmuş olmah,
- Borçlu; haciz yoluyla yapılan takip sırasında mallarını saklamış bulunmalı,
- Borçlu ödemelerine ara vermiş bulunmalı,
- Konkordato onanmamak veya verilen süre kaldırılmalı ve bu durumda alacaklılardan biri 7 gün içinde iflâs isteğinde bulunmalı (yani yasanın 301’nci maddesindekikoşullar mevcut olmalı,
- Kesinleşmiş mahkeme kararına dayanan alacak icra emriyle ödenmesi istendiği halde, borçlu tarafından ödenmemiş olmalı,
- Borçlu iflâsa tâbi gerçek veya tüzel kişi olmalı.
İflâsa Tabi Borçlu Hakkında Önceden Takibe Gerek Olmaksızın İflâs Davası (Alacaklının isteği ile) Gözönünde Tutulacak Hususlar
- Dâvada basit yargılama usulü uygulanacaktır.
- Taraflara usulün 509, 510’ncu maddelerine göre açıklamalı çağrı kâğıdı çıkarılacaktır. Birinin gelmemesi halinde ayrıca yokluk kararı çıkarılmaz. İki taraf gelmezse dâva dosyası yenileninceye kadar usulün 409’ncu maddesi gereğince işlemden kaldırılır. 3 ay içinde yenilenmezse davanın açılmamış sayılmasına karar verilecektir.
- Borçlunun konutu olmadığı iddiası ileri sürülmüşse araştırılacaktır. Konutu belli değilse istek haklıdır.
- Borçlunun (hileli) olarak mal kaçırması iddiası varsa, bu husus incelenecek, gerekli deliller toplanacaktır. Mahkemece hileli flaş koşulları saptandığı takdirde dâva haklı bulunacaktır.
- Borçlu hakkında haciz takibi yapılmış ve borçlu mallarını kaçırmışsa bu husus da gözönünde tutulacaktır. İcra takip dosyası getirtilerek durum saptanır. Koşul gerçekleşmişse iflâsa karar verilebilecektir.
- Borçlunun 162, 278, 279, 280’nci maddeler gereğince yaptığı tasarrufları tespit edilirse yine iflâsına karar verilecektir.
- Borçlu hakkında konkordato isteği reddolunmuşsa yine alacaklının isteği ile borçlunun iflâsı yoluna gidilecektir. Bu husus (İİY’nın 301)’nci maddesinde açıklanmıştır.
- Alacak mahkemenin kesinleşmiş kararma dayanıyorsa, icra emri bildirimi yapılmış olup olmadığı tespit olunacak icra emri ile ödenmesi istenmiş ve ödenme süresi geçmesine rağmen borçlu ödememişse, yine doğrudan doğruya iflâsa karar verilecektir. Alacaklının önceden takip yapmasına gerek yoktur.
- Mahkemece gözönüned tutulacak en önemli husus borçlunun iflâsa bağlı gerçek veya tüzel kişi olup olmadığıdır. Eğer borçlu bu kişilerden değilse 177’nci maddedeki koşullar gerçekleşse bile iflâsına karar verilemiyecektir.
- Mahkeme iddianın ispatı için gerekli araştırma yapabilir. Ayrıca alacaklıdan da delil ve belge göstermesini istiyebilir.