DELİL TESPİTİ GİDERLERİ DAVA DEĞERİNE DAHİL EDİLEMEZ VE FAİZ DE YÜRÜTÜLEMEZ
YARGITAY
15. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO:2018/3053
KARAR NO:2018/3275
KARAR TARİHİ:25/09/2018
>DELİL TESPİTİ GİDERLERİ YARGILAMA GİDERİDİR, DAVA DEĞERİNE DAHİL EDİLEMEYECEĞİ GİBİ FAİZDE YÜRÜTÜLEMEZ.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR
Dava araç tamirinden kaynaklanan zararın tahsili istemiyle açılmış olup mahkemece ıslah dilekçesi gözetilerek davanın kısmen kabulüne dair verilen hüküm, davalı vekilince temyiz olunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Delil tespiti dosyası, asıl dava dosyasının eki sayılır ve onunla birleştirilir (HMK 405/1). Bu sebeple dava ile ilgili olan delil tespiti dosyası sebebiyle yapılan ve HMK’nın 323. maddesinde sayılan giderler de yargılama giderine dahildir. Delil tespiti giderleri yargılama gideri olduğundan dava değerine dahil edilemez. Bu sebeple dava açılarak istenmesine gerek olmadığı gibi buna rağmen istenmesi halinde de asıl alacak olarak hükmedilemez. Bu genel kurallara göre mahkemece davacının yaptığı delil tespitigiderlerinin yargılama giderlerinden sayılması ile HMK’nın 323. maddesi gereğince tarafların haklılığı oranında paylaştırılarak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekildeki hüküm tesisi doğru olmadığı gibi alacağın ıslah edilen kısmına ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekirken tamamına dava tarihinden itibaren faiz uygulanması da hatalıdır. Kararın bu nedenlerle bozulması gerekir ise de; yapılan yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden 6100 sayılı HMK’nın geçici 3. maddesinin yollamasıyla uygulanması gereken mülga 1086 sayılı HUMK’nın 438/VII. maddesi uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekmiştir.SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle mahkeme kararının hüküm kısmının 1. bendindeki cümlenin çıkartılarak yerine “Davanın ıslah dilekçesi gözetilerek kısmen kabülüne, 46.500,00 TL’nin 32.500,00 TL’sinin dava, 14.000,00 TL’sinin ıslah tarihi olan 02/12/2015 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine” cümlesinin yazılmasına, yine hüküm ksımının 3 nolu bendinin sonuna gelmek kaydıyla “934,50 TL tespit giderinin kabul edilen kısma göre 877,86 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalanının davacı üzerinde bırakılmasına” cümlesinin eklenmesine, kararın değiştirilmiş bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 19.09.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.
T.C
YARGITAY
4.HUKUK DAİRESİ
ESAS NO:2018/3500
KARAR NO:2018/5636
KARAR TARİHİ:25/09/2018
Davacılar …’ya velayeten kendi adlarına asaleten … ve … vekili Avukat … tarafından, davalılar … ve diğerleri aleyhine 25/04/2014 gününde verilen dilekçe ile haksız fiil nedeniyle maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 19/01/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili ile davalılardan … ve … vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine, özellikle “Davacılardan … ve …’nın yangın esnasında evde bulunmalarından dolayı yaşadıkları korku nedeniyle yararlarına manevi tazminata hükmedilmiş olmasının sonuç olarak hukuka uygun olmasına göre” davacıların “vekalet ücreti dışında yer alan” tüm, davalılardan … ile …’un aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2- Davalılardan … ile …’un diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, haksız fiil nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalılardan … ile … vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili; davalılardan …’nın maliki olduğu taşınmazda diğer davalılara çatı onarımı yaptırdığı esnada gerekli tedbir ve özeni göstermemeleri nedeniyle yangın meydana geldiğini; yangının, müvekkillerinin ikamet ettiği taşınmazın çatı katına sıçrayarak, evin tamamının zarar görmesine neden olduğunu, … Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/61 Değişik iş sayılı dosyası ile tespit yapıldığını, davalılardan …’nın sigortası tarafından maddi zararlarının bir bölümünün karşılandığını belirterek, tespit dosyasında yapılan yargılama giderleri ile beraber sigorta şirketi tarafından karşılanmayan maddi zararlarının ve yangın esnasında evde bulunan müvekkillerinin manevi zararlarının giderilmesi isteminde bulunmuştur.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece; davaya konu yangının, davalıların kusuru ile meydana geldiği gerekçesiyle; alınan bilirkişi raporları doğrultusunda, yangın nedeniyle zarar gören eşyaların bedeli, tadilat yapım maliyeti, iki aylık kira bedeli, ulaşım bedeli ve tespit masrafları da tazminat tutarına eklenerek, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
a) Dosya kapsamından; dava konusu yangında zarar gören eşyalar yönünden düzenlenen bilirkişi raporunda; koltuk takımı, orta sehpa, fiskos sehpa, televizyon sehpası, masa ve sandalye takımı, vitrin, genç odası takımı, başlık ve banyo dolabı yönünden mükerrer şekilde piyasa fiyatı ile aynı eşyaların kullanılabilir hale getirme bedelinin hesap edildiği ve mahkemece, bu bilirkişi raporu hükme esas alınarak belirlenen bedelin hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Şu durumda, zarar gören eşyalara ilişkin temizlenerek kullanılabilecek olanlar için kullanılabilir hale getirme bedeli; kullanılamayacak durumda olanlar için ise piyasa bedelinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak miktarın esas alınması gerekirken; yeterli olmayan eşya bilirkişi raporu hükme esas alınarak, yangında zarar gören eşyaların bir bölümünün piyasa değerleri ile beraber mükerrer şekilde aynı eşyaların kullanılabilir hale getirme bedeline hükmedilmesi usul ve yasaya uygun değildir. Hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
b) Dava dilekçesinde, tespit giderlerinin de davalılardan tahsili istenmiştir. 22/03/1976 gün ve 1/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince delil tespiti giderleri de yargılama giderlerindendir. Şu durumda, yargılama giderleri arasında karar verilmesi gereken tespit masraflarının da maddi tazminata eklenerek, hüküm altına alınıp üzerinden faiz yürütülmesi usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2/a-b) sayılı bentlerde gösterilen nedenlerle davalılardan … ve … yararına BOZULMASINA; davacıların vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının (2-a) bendinde yer alan bozma nedenine göre bu aşamada incelenmesine yer olmadığına; davacıların vekalet ücreti dışında yer alan tüm temyiz itirazları ile davalılardan … ve …’un diğer temyiz itirazlarının (1) sayılı bentte açıklanan nedenlerle reddine ve temyiz eden davalılardan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 25/09/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.