ÇOCUK TESLİMİNE KARŞI GELENLERİN CEZASI

İlgili Yasa

Çocuk teslimi emrine muhalefetin cezası:

İCRA VE İFLÂS YASASI MADDE 341- (Değişik: 06.06.1985 – 3222/42 md.) Çocuk teslimi hakkmdaki ilâmın icrası sırasında çocuğu gizleyen veya ilâmın icrasından sonra tekrar kaçıran borçlu ile bu fiillere bilerek iştirak edenler, lehine hüküm verilmiş kimsenin şikâyeti üzerine, tetkik mercii tarafından, bir aydan üç aya kadar hafif hapis cezasıyla cezalandırılır.

Açıklama

“Çocuk teslimine dair ilâmın infazı icra dairesinden istenilince, icra müdürü borçluya bir icra emri tebliğ eder ve 7 gün içinde çocuğun teslim edilmesini bildirir. Borçlu bu icra emrini yerine getirmediği takdirde, çocuk nerede bulunursa bulunsun, ilân hükmü zorla icra olunru. Çocuk teslim edildikten sonra diğer taraf haklı bir sebep bulunmaksızın çocuğu tekrar alırsa ayrıca yeni bir hükme gerek kalmadan zorla elinden alınıp öbür tarafa teslim olunur.” kuralı İİY’sının 25 inci maddesinde açıklanmış olup, bu kurala aykırı hareket eden borçlu yani çocuğu teslimden kaçınan tarafın bu eylemi ÎÎY’sının 341 inci maddesine göre suç sayılmış ve çocuğu teslim alacak olanın şikâyetine tâbi tutulmuştur. Suçun oluşması için: öncelikle çocuğun teslimine ilişkin kesinleşmiş bir mahkeme kararı (ilâmı) olacak, bu ilâm uyarınca çocuğun teslimi için İcra Müdürlüğünce, borçluya icra emri tebliğ edilecek, bu icra emrinin tebliğine rağmen ilânda belirtilen çocuk teslim edilmemiş olacak yani ilâm gereği yerine borçlu tarafından getirilmemiş bulunacak, ilâm hükmü icra dairesince yerine getirilmiş olacak yani infaz edilmiş olacak, icra dairesinde ilâmın zorla infazı esnasında çocuk saklanmış olacak yahut infazdan sonra çocuk tekrar kaçırılmış bulunacaktır. Tüm bu sayılanların mevcudiyeti suçun oluşması için gereklidir. Bu durumda ÎÎY 341 inci maddesine göre borçlu cezalandırılacaktır.

Bu tür suç, takibi şahsi şikâyete bağlı suçlardandır. Borçlunun cezalandırılması için kesinlikle alacaklının icra ceza hâkimliğine başvuruda bulunması gerekecektir.

Zamanaşımı

Dâva zamanaşımı 2 yıl (TCY 102/5). Ceza zamanaşımı 4 yıldır (TCY 112/5).

Görevli Mahkeme

İcra (Tetkik Mercii) ceza hâkimliği.

Yetkili Mahkeme

Takibin yapıldığı icra müdürlüğünün bulunduğu yer icra (tetkik mercii) ceza hâkimliği.

Şikâyetçi (Davacı)

Çocuğun kendisine teslimine karar verilen kişi.

Sanık (Dâvâlı)

1. Çocuğu gizleyen borçlu, (kararın yerine getirilmesi sırasında)
2. Çocuğu tekrar kaçıran (karar yerine getirildikten sonra) borçlu.

Şikâyet Koşulları

1. Çocuk teslimine ilişkin kesinleşmiş bir mahkeme kararı bulunmalı.
2. Bu mahkeme kararınınyerine getirilmesi için icra müdürlüğüne başvurulmuş olmalı.
3. îcra dairesinde borçluya icra emri teliğ olunmalı.
4. İcra emrinin t ebliğine rağmen, mahkeme kararının süresi içinde borçlu tarafından yerine getirilmemeli.
5. Mahkeme kararı icraca zorla infaz olunmalı.
6. Mahkeme kararının infazı sırasında çocuk gösteriİmemeli (saklanmalı).
7. Bunun gibi mahkeme kararı (ilâmı) nın yerine getirilmesinden çocuk borçlu tarafından kaçırılmış bulunmalı.

Gözönünde Tutulacak Hususlar

1. Suçun işlendiği günden itibaren üç ay içinde şikâyet yapılmalıdır.
2. Alacaklı dilekçe ile icra ceza hâkimliğine şikâyette bulunmalıdır.
3. Hâkimlikçe; icra takip dosyası getirtilir, duruşma açılır, şikâyetçi ve borçlu çağrılıp şikâyet ve savunmaları alınır.
4. Borçlunun çocuğu gizlediği veya kaçırdığı saptanır.
5. Borçlunun doğum ve suçluluk kaydı getirtilir.
6. Şikâyetin süresinde yapılıp yapılmadığı araştırılır.
7. Şikâyetçi, şikâyetinden vazgçerse dâva düşürülür. Dâvayı takip etmemesi de davanın düşürülmesine karar verilmesini gerektirir.
8. Açılan dâva, şikâyet gününden itibaren bir yıl içinde sonuçlandırılacaktır. Sonuçlandırılmadığı takdirde zamanaşımına uğrar, davanın ortadan kaldırılmasına karar verilecektir.
9. Borçlunun suçu sabit olmuşsa, bir aya kadar hafif hapsine, sabit olmamışsa beraatine karar verilecektir.
10. Hükümlülük kararı verildiği takdirde 647 sayılı Yasanın 4 üncü maddesi borçlu hakkında uygulanmaz, yani hafif para cezasına çevrilemez, ceza ertelenmez.
11. Verilen karar, borçlu, alacaklı ve Cumhuriyet Savcılığınca temyiz olunabilir.