Ayrılık Dava Ve Hükümlerinde Tedbir Nafakası

Boşanma sebebi ispatlanmış olursa, hâkim boşanmaya veya ayrılığa karar verir.

Dava yalnız ayrılığa ilişkin ise, boşanmaya karar verilemez.

Dava, boşanmaya ilişkinse, ancak ortak hayatın yeniden kurulması olasılığı bulunduğu takdirde ayrılığa karar verilebilir (Md. 170).

Ayrılığa bir yıldan üç yıla kadar bir süre için karar verilebilir. Bu süre ayrılık kararının kesinleşmesiyle işlemeye başlar (MD. 171).

Süre bitince ayrılık durumu kendiliğinden sona erer.

Ortak hayat yeniden kurulmamışsa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.

Boşanmanın sonuçlan düzenlenirken ilk davada ispatlanmış olan olay­lar ve ayrıhk süresinde ortaya çıkan durumlar göz önünde tutulur (Md. 172).

Görüldüğü gibi, gerek bağımsız açılan ayrılık davalarında, gerekse bo­şanma davası olarak açılan dava sonunda, hâkimin ortak hayatın yeniden kurul­ması olasılığı bulunduğu kanısına vararak ayrılık kararı verdiği hallerde Aile Mahkemesi hâkimi, davanın devamı ve ayrılık süresince gerekli olan özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri alacağından kendiliğinden harekete geçecek, ayrılık davasında da eşlerin ekonomik güçlerini, mal varlıklarının bulu­nup bulunmadığını varsa bunların gelir ve değerlerini araştırıp belirleyecek, yine müşterek çocuklar varsa bunların da hangi eş yanında olduğunu tespit edip, ge­çici önlemler babında bir eşin diğer eşe nafaka verip vermeyeceğini, verecekse ne miktar nafaka vereceğini, yine eşler çocukların bakımı, eğitim ve gözetimine birlikte özen gösterme zorunda olduklarından, çocuklar içinde çocuk yanında olmayan eşin diğer eşe nafaka verip vermeyeceğini, verecekse ne miktar tedbir nafakası vereceğini belirleyecektir. Ancak ayrılık davasında da kural olarak Aile Mahkemesi hâkimi geliri ve mal varlığı olmayan eş ve varsa yanında bulunan çocuk veya çocukları için dava tarihinden itibaren kendiliğinden uygun tedbir nafakasına hükmedecektir.

Ayrıhk davalarında da hüküm altına alman tedbir nafakası dava tarihinden itibaren hüküm altına alınacak, ancak tedbir nafakası ayrılık dava tarihinden son­raki bir tarih belirlenerek nafaka alacaklısı tarafından talep edilmişse, taleple bağlı kalınacak tedbir nafakasına, talep tarihinden itibaren hükmedilecektir (HUMY. Md. 74). Yok nafaka alacaklısı davadan sonraki bir tarih belirlemeden istemde bulunmuş ise hâkim mutlaka ve mutlaka ayrılık dava tarihinden itibaren nafakaya hükmedecektir.

Ayrılık davasında veya hâkimin boşanma davası sonunda ayrıhk karan verdiği hallerde tedbir nafakası dava tarihinden itibaren hükmettiği ayrıhk kararı­nın sonuna kadar devam edecek, ayrılık için takdir ve tayin edilen süre bitince hükmedilen tedbir nafakası da sona erecektir.

Ayrılık müddeti sonunda ortak hayat yeniden kurulamamış, taraflardan biri boşanma davası açmış ise, boşanma davasına bakan Aile Mahkemesi hâkimi yeniden TMK’nın 169. maddesi gereğince eş ve yanında bulunan çocuklar için dava tarihinden itibaren, boşanma ile ilgili hüküm kesinleşinceye kadar tedbir nafakası belirleyecektir.

Ayrılık davası müddeti sonunda boşanma davası açılmamış ise durum ne olacaktır?

Bu takdirde, hâkimin belirlediği ayrılık müddeti sonunda ayrılık ve ayrı yaşam hakkıda sona ereceğinden, ayrılık müddeti ile sınırlı olarak belirlenen tedbir nafakası da sona erecektir.

Eş ayrı yaşam hakkının devam ettiğini kanıtlamaz ve TMK’nın 197. mad­desine uygun ayrı bir tedbir nafakası talep etmez veya boşanma davası açmaz ise, tedbir nafakasından yoksun kalacak ve bu takdirinin sonuçlarına katlanacaktır.

Tabii bu halde de Aile Mahkemesi hâkimi talep halinde, ergin olmayan çocuklarla ilgili tedbirleri alacak, küçük yanında olmayan eşin yani velâyet hakkının kullanılması kendisine verilmeyen eşin çocuk ile kişisel ilişkisinin düzenlenmesinde, çocuğun özellikle sağlık, eğitim ve ahlâk bakımından yararlarını esas alacak, bu eşin çocuğun bakım ve eğitim giderlerine katkısını yine tedbiren belirleyecektir. Yani velâyet hakkı kendisine verilmeyen eşin ayrılık müddeti süresince ve sürenin sonunda ergin olmayan çocuğunun bakımına katkı yükümlülüğü devam edecektir (TMK. Md.l 82).

Yine kendisi ve yanında bulunan ergin olmayan çocuğu için tedbir nafa­kası tayin edilen eş, ayrılık müddetince bu nafakanın artırımı için, diğer tarafta kaldırılması azaltımı için, çocuğun ihtiyaçlarına, değişen ekonomik ve sosyal durumlarına uygun dava açabileceklerdir.

Ayrılıkla ilgili dava ve nafaka takdirleri, gerekli önlemlerin alınması, araş­tırma ve inceleme bu karara ve önlemlerin yerine getirilmesi ve takibinde de Aile Mahkemesi hâkimi aynı şekilde 4787 Sayılı Kanunun 5’inci maddesinde açıkla­nan görevlilerden, bunların birinden veya bir kaçından yaralanabilecektir.