Taksim (Paylaşım) Davası Nasıl Açılır?

(4721 s. TMK. m. 642, 643, 644, 645, 646, 676, 680, 698, 699,

6098 s. HMK. m. 4,11)

Görevli mahkeme

Sulh hukuk mahkemesi (6098 s HMK. m. 4)

Yetkili mahkeme

Ölenin kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi (6098 s HMK. m. 11)

Davacı

• Mirasçılardan her hangi biri
• Tereke alacaklıları (İcra hâkimliğinden alacakları yetkiye istinaden)
• Ölünceye kadar bakma akdine istinaden taşınmaza malik olan kimse
• Tereke tasfiye memuru
• 6183 sayılı Amme alacaklarının tahsili hakkındaki kanunun 1. maddesine göre, vergi, resim ve harçlardan dolayı, Devlet, Vilayet, Belediye ve Özel İdare

Davalı

Davacı olmayan tüm mirasçılar

Zamanaşımı

Zamanaşımına tabi değildir. Her zaman açılabilir.

Açıklamalar

• Mirasçılardan her biri, sözleşme veya kanun gereğince ortaklığı sürdürmekle yü­kümlü olmadıkça, her zaman terekedeki belirli malların aynen, olanak yoksa satış yoluyla paylaştırılmasına karar verilmesini sulh mahkemesinden isteyebilir.
• Mirasçılardan birinin istemi üzerine hâkim, terekenin tamamını ve terekedeki malların her birini göz önünde tutarak, olanak varsa taşınmazlardan her birinin tamamının bir mirasçı­ya verilmesi suretiyle paylaştırmayı yapar. Mirasçılara verilen taşınmazların değerleri arasın­daki fark para ödenmesi yoluyla giderilerek miras payları arasında denkleştirme sağlanır.
• Taksimin iki şekli vardır.

a- Rızai taksim

b- Kaza i taksim

Taşınmazların müşterek malikleri olan hisselerini tefrik ederek kendi aralarında pay­laşma yapmaları rızai taksimdir.

Rızai taksimin, fiili taksim ve miras mukavelesine göre taksim olmak üzere iki şekli vardır.

Fiili taksimde, mirasçılar hisselerini ayırırlar. Kura ile veya anlaşarak her mirasçı his­sesini alır.

Mukavele ile taksimde ise, mirasçılar her hissedara ne kadar hisse verileceğini yapa­cakları mukavelede gösterirler. Bu mukavelenin yazılı olması şarttır. Resmi şekilde olması şart değildir.

Taksimin mahkeme tarafından yapılması kazai taksimdir.

• Paylaşma, malın aynen bölüşülmesi veya pazarlık ya da artırmayla satılarak bede­linin bölüşülmesi biçiminde gerçekleştirilir.
• Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamazsa, paydaşlardan birinin istemi üzerine hâkim, malın aynen bölünerek paylaştırılmasına, bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirme sağlanma­sına karar verir.
• Paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur.
• Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşla­rın rızasına bağlıdır.
• Paylaşma isteme (taksim davası açma) hakkı kural olarak paylı mülkiyette payda­şa, elbirliği mülkiyetinde ise mirasçıya tanınmıştır. Malik olmayan kimseye paylaşma isteme ve paylaşmaya katılma hakkı tanınmamıştır. Paydaş olmayan kimsenin paylaşma (taksim) davası açması mümkün değildir.
• Türk Medeni Kanununun 676. maddesinde düzenlenen paylaşma sözleşmesi elbir­liği mülkiyeti hükümlerine tabi mallar için geçerlidir.
• Paylaşma davalarında, ihtilaf konusu taşınmazın aynen bölüştürülmesi mümkün değil ise satışına karar verilir. Satış sonunda elde edilecek bedelin paydaşlara hangi oranda dağıtılacağının hükümde gösterilmesi gerekir.
• Paydaşlığın giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Paydaşlar ya da ortakların tümünün davada yer almaları ve böylece taraf teşki­linin sağlanması zorunludur.
• Paydaşlığın giderilmesi davasında, aynen bölünmesine karar verilen parsele ait if­raz krokisindeki paylaşma biçiminin imar açısından mümkün olup olmadığı konusunda kroki eklenerek belediyeye encümen kararı alınması gerekir.
• Yasaya uygun bir paylaşmanın varlığından söz edilebilmesi için miras bırakanın ölüm gününden sonra tüm mirasçıların bir araya gelerek terekeyi kendi aralarında pay etmeleri, her bir mirasçının kendi payına düşeni aldıktan sonra terekedeki diğer miras haklarından vazgeçmeleri koşuluna bağlıdır.
• Miras paylaşım sözleşmesinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır. Miras sözleşmesinin vesayet altındaki kişi yönünden geçerli olabilmesi için vesayet makamının izninden sonra denetim makamının yani Asliye Hukuk Mahkemesinin de izni gereklidir.
• Mirasçıların tamamının katılımı olmaksızın akdedilen miras sözleşmesinin bağlayı­cılığı yoktur.
• Miras taksim sözleşmesinin tüm mirasçılar arasında ve adi yazılı şekilde olması gerekli ve yeterlidir.
• İştirak halinde mülkiyete konu taşınmazların iştirakçileri arasında yazılı taksim sözleşmesinin bulunması halinde sözleşmeye konu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi istenemez.
• Taksim suretiyle ortaklığın giderilmesi isteği, kat mülkiyeti kurulmak suretiyle or­taklığın giderilmesi istemini de içerir.
• Ortaklığının giderilmesi istenilen taşınmazın tapudaki yüzölçümü fiili duruma uy­muyorsa ve hudutlarda sabit değilse görevli mahkemede açılacak dava yoluyla tapunun düzeltilmesi için taraflara süre verilmesi dava açılırsa onun sonucunun beklenmesi gerekir.

Şayet dava açılmaz veya kesinleşen kararla red edilirse tapu miktarı fiili durumdan az ise sabit hudutlardan başlayarak tapu kapsamının arazide belirlenmesi, fen ehline buna ilişkin kroki düzenlettirilmesi o krokide belirlenen yerin ortaklığının giderilmesi gerekir.

Şayet tapu miktarı fiili durumdan daha fazla ise davanın reddedilmesi icap eder.

• Ortaklığın giderilmesi geçerli bir taksim sözleşmesine dayanılarak isteniyorsa bu davanın reddi gerekir. Zira bu gibi durumlarda taksim sözleşmesine göre tescil için dava açılması icap eder.
• İştirakli ortağın alacaklısı da İcra Mahkemesinden alacağı yetki belgesine dayana­rak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Yetki bel­gesinin İcra Mahkemesinden alınması zorunludur. İcra Memurunun böyle bir yetki belgesi verme hakkı yoktur.
• Taşınmazın devamlı bir maksada ayrılmış olması (özgülenmesi) durumunda tak­sim geri bırakılır.
• Taşınmazlar ihtilaflı ise ihtilaf halloluncaya kadar taksim geri bırakılır.
• Taşınmazın tapu kaydı yoksa tapu kaydı çıkarılıncaya kadar taksim geri bırakılır.
• Mirasın açıldığı tarihte, mirasçı olabilecek bir cenin varsa paylaşma doğumuna kadar ertelenir.

Taksim (Paylaşım) Davası Dilekçe Örneği

SULH HUKUK MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE

DAVACI                        : ………………. (T.C. Kimlik no:………………. )

Adres:……………………………………

DAVALI                       :

Adres:……………………………………

KONU                         :    Taksim

AÇIKLAMALAR            :    1- Murisimiz………………. /…/…. tarihinde    vefat   etmiştir.(EK-l)

•  İli…… ilçesi ………. mahallesinde kain tapunun …………  cilt, …. Sahife, ….

Ada…parselinde kayıtlı taşınmaz murisimize ait olup vefatı nedeniyle biz mirasçılarına kal­mıştır. (EK-2)

• Davalının mahkemeye çağrılarak duruşma icrası ile arsa vasfındaki taşınmazın ay­nen taksimi mümkün ise aynen taksimine, aynen taksimi mümkün değil ise satılarak para­ya çevrilmesine ve hisselerimiz nispetinde bedelin taksimine, masrafın davalıdan hissesi nispetinde tahsiline karar verilmesi için iş bu davanın açılması zaruri olmuştur.

DELİLLER                    : Nüfus kaydı, Tapu kaydı, tanık beyanı ve türlü delil.

HUKUKİ SEBEPLER : 4721 s. TMK. m. 642 ve devamı,6098 s HMK. m. 4,11 ve sair ilgili mevzuat.

SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Murise ait………. İli …..  ilçesi ……. mahallesinde kain tapunun ………  cilt, …. Sahife, ….

Ada…parselinde kayıtlı arsa vasfındaki taşınmazın aynen taksimi mümkün ise aynen taksi­mine, aynen taksimi mümkün değil ise satılarak paraya çevrilmesine ve hisselerimiz nispe­tinde bedelin taksimine, masrafın davalıdan hissesi nispetinde tahsiline karar verilmesini arz ederim   /…/

Davacı

EKLER

Ek-1 Tapu kaydı

Ek-2 Nüfus kaydı

Ek-3 Veraset ilamı

Ek-4 Tanık isim ve adresleri ile tanıklık yapacakları olayları belirtir liste