TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu ve Cezası

MADDE 156.- (1) Bedelsiz kalmış bir senedi kullanan kimseye, şikâyet üzeri­ne, altı aydan iki yıla kadar hapis ve adli para cezası verilir.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Açıklama

Güveni kötüye kullanma suçunun özel bir işleniş şekli olan “bedelsiz senedi kullanma” suçu, 5237 sayılı yeni TCK.nun 156.maddesinde bağımsız bir suç olarak düzenlenmiştir. 765 sayılı eski Ceza Kanunumuzun 5O9.maddesinde ise bu suç tipi “açığa atılan imzanın kötüye kullanılması” suçu ile birlikte düzenlenmişti. Yeni Kanun, açığa atılan imzanın kötüye kullanılması suçunu malvarlığına karşı suçlar içerisinde düzenlememi, bu suça “Topluma Karşı Suçlar” başlığını taşıyan Dördün­cü Bölümünde 209.maddesinde yer vermiştir.

Bedelsiz senedi kullanma suçu bakımından eski ve yeni madde metinleri karşı­laştırıldığında suçun unsurları açısından aralarında bir fark bulunmadığı anlaşıl­maktadır. Ancak, yeni Kanun izlediği suç politikasının sonucu olarak, bedelsiz se­nedi kullanma suçunda etkin pişmanlık (168,md.) hükümlerinin uygulanmasını kabul etmemiş ve suça konu olan değerin azlığı veya fazlalığı nedeniyle eski Kanu­nun 522.maddesinde öngörülen cezayı artırıcı ve indirici bir hükme benzer bir dü­zenlemeye yer vermemiştir.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Korunan Hukuksal Değer

Bedelsiz senedi kullanma suçu ile yasa koyucu bireye yönelen menfaati öncelik­le göz önünde bulundurarak sözleşmelere olan güvenin ihlalinden dolayı mağdu­run malvarlığı değerlerini korumayı amaçlamış ve bu suç tipini malvarlığına yöne­lik suçlar içerisinde ve güveni kötüye kullanma suçunun özel bir görünümü olarak düzenlemiştir.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Suçun Konusu

Bu suçun maddi konusu, borçlusunca ödenmiş ve bir suretle elde kalmış olan ve fail tarafından, kısmen veya tamamen ödenmemiş gibi kullanılan “senef’tir.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Suçun Faili Ve Mağduru

Bu suçun faili, bedelsiz kalmış bir senedin kısmen veya tamamen ödenmemiş gibi kullanan kişidir.

Suçun mağduru ise, bedeli ödendiği halde, fail tarafından kısmen veya tamamen ödenmemiş gibi kullanılan senedin borçlusu olarak görünen ve suçtan zarar gören gerçek veya tüzel kişidir.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Suçun Maddi Unsuru

Suçun maddi unsuru, bedelsiz kalmış bir senedin kullanılmasıdır. Buradaki “se­net” tabirinin, kambiyo senedi veya bir kimsenin yapmaya veya ödemeye borçlu olduğu şeyi belgelemek için imzaladığı her türlü resmi kağıt şeklinde anlaşılması gerekir.

Suçun maddi unsurunun oluşması bakımından failin borçlusu tarafından öden­miş ve bir suretle elinde kalmış senedi, sahibine iade etmesi gerekirken bunu yap­mayarak, bahse konu olan senedi kısmen veya tamamen ödenmemiş gibi kullanma­sı, örneğin ödenmesi için icraya başvurması veya başkasına devretmesi yeterlidir. Suç, bedelsiz senedin kullanılmasıyla tamamlanacağından, bu fiilden bir zararın meydana gelmesi şart değildir. Diğer yandan, suçun oluşabilmesi için senedin ta­mamen bedelsiz kalması da şart olmayıp, failin bir bölümü ödenmiş olan ve geri kalan miktar için elinde tuttuğu senedi, meblağın tümü veya kalan borçtan fazla miktarı için kullanması halinde de bu suç oluşur.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Suçun Manevi Unsuru

Suçun manevi unsuru, failde suç kastı bulunmasıdır. Diğer bir anlatımla, failin, senedin kısmen veya tamamen bedelsiz kaldığını bilerek ve isteyerek bu senedi kullanması halinde suçun manevi unsuru oluşur. Kastın bulunmaması halinde suçun manevi unsuru oluşmaz.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Suçun Özel Görünüş Biçimleri

Bu suç, bedelsiz senedin kullanıldığı anda oluşacağından, teşebbüse elverişli de­ğildir. Suça iştirak ve suçların içtimai bakımından TCK.nun genel hükümleri uygu­lanır. Suç, bu bakımdan bir özellik arzetmez.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Kovuşturma

Suçun kovuşturulması suçtan görünen şikâyetine bağlıdır. Suç, ayrıca CMK’nun 253. ve 254.maddelerinde yer alan “uzlaşma” kapsamındadır. Fail ve mağdur uzlaştıklarında kamu davası açılmaz, açılmış olan davanın düşürülme­sine karar verilir.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Görevli Mahkeme

Bu suçtan açılan davayı, 5235 sayılı Kanunun 10.maddesi uyarınca sulh ceza mahkemesinde bakılır.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Suçun Yaptırımı

Suçun yaptırımı, altı aydan bir yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır. Hâkim, somut olayda TCK.nun 61.maddesinde gösterilen hususları göz önüne alarak temel cezaları belirleyecektir.

TCK m 156 Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Dava Zamanaşımı

Dava zamanaşımı, TCK.nun 66/l-(e) bendi hükmüne göre sekiz yıldır.