Borçlunun itirazının (ref’i) kesin olarak kaldırılması davası nasıl açılır?
İlgili Yasa
İCRA VE İFLÂS YASASI MADDE 68- Talebine itiraz edilen alacaklının takibi, imzası ikrar veya noterlikçe tasdik edilen borç ikrarını mutazammm bir senede yahut resmî dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde ve usulüne göre verdikleri bir makbuz veya belgeye müstenitse, alacaklı itirazın kaldırılmasını isteyebilir.
Borçlu itirazını varit gösterecek hiçbir belge ibraz edemezse tetkik mercii itirazın kaldırılmasına karar verir.
İtiraz birinci fıkrada gösterilen senet veya makbuz yahut belgeye müstenit ise itirazın kaldırılması talebi reddolunur.
Borçlu murisine ait alacak için takibedilmekte olup ta, terekenin borca batık olduğunu ileri sürerse bu hususta ilâm getirmesi için kendisine münasip bir mühlet verilir. Bunun dışında itirazın kaldırılması talebinin kabul veya reddi için ileri sürülen iddia ve savunmalar bekletici mesele yapılamaz.
Borçlunun gösterdiği belge altındaki imza alacaklı tarafından inkâr edilirse hâkim, 68/a maddesinde yazılı usule göre yaptıı inceleme neticesinde imzanın alacaklıya ait olduğuna kanaat getirdiği takdirde alacaklının itirazın kaldırılması talebini reddeder ve alacaklıyı sözü edilen belgenin taallûk ettiği değer veya miktarın yüzde onu oranında para cezasına mahkum eder. Alacaklı genel mahkemede dava açarsa bu para cezasının infazı dava sonuna kadar tehir olunur ve alacaklı bu davada alacağını ve imzanın kendisine ait olmadığını ispat ederse bu ceza kalkar.
Alacaklı duruşmada bizzat bulunmayıp da imza vekili tarafından reddolunduğu takdirde vekil müteakip oturumda müvekkilini imza tatbikatı için hazır bulundurmaya veya masraflarını vererek davetiye tebliğ ettirmeye mecburdur. Kabule değer mazereti olmadan gelmiyen alacaklı borçlunun dayandığı belgede yazılı miktar hakkmdaki itirazın kaldırılması talebinden vazgeçmiş sayılır.
İtirazın kaldırılması talebinin kabulü halinde borçu bu talebin reddi halinde ise alacaklı, diğer tarafan talebi üzerine yüzde kırktan aşaı olmamak üzere tazminata mahkum edilir. Borçlu, menfi tespit ve istirdat davası açarsa, yahut alacaklı genel mahkemede dava açarsa, hükmolunan tazminatın tahsili dava sonuna kadar tehir olunur ve dava lehine sonuçlanan taraf için, daha önce hükmedilmiş olan tazminat kalkar.
Borçlunun itirazının (ref’i) kesin olarak kaldırılması davası Açıklama
Alacaklı; tâkip isteğine borçlu tarafından itiraz olunduğu takdirde, itirazı öğrendiği günden itibaren altı ay içinde İcra Tetkik Mercii’ne başvurarak alacağı imzası kabul veya noterlikçe onanan borç kabulüne ilişkin bir senet yahut resmî dairelerin verdikleri makbuz veya belgeye dayanıyorsa, borçlunun itirazının kaldırılmasını istiyebilir. Borçlu itirazının dayandığı bir belge getirmezse tetkik merciince itirazın kaldırılmasına ve icranın devamına karar verilecek, aksi halde itiraz yukarıda açıklanan senet, belge veya makbuza dayanıyorsa itirazın kaldırılması isteği reddolunacaktır.
Yasa koyucu; hem alacaklıya hem de borçluyu birbirlerinin kötü niyetlerine karşı korumak istemiştir. Şayet borçlunun gösterdiği belge altındaki imza alacaklı tarafından inkâr edilir ve yapılan imza karşılaştırılmasında da imzanın alacaklıya ait olduğu anlaşılırsa, istek reddolunduğu gibi alacaklı belgede gösterilen değerin % 10 oranında para cezası ile cezalandırılır. Alacaklının duruşmada hazır bulunması gerekir, bulunmaz ve özürü olmadan da gelmezse borçlunun dayandığı belgede yazılı miktar hakkında borçlunun itirazının kaldırılması isteğinden vazgeçmiş sayılır.
Alacaklı genel mahkemede dava açarsa bu para cezasının yerine getirilmesi dava sonuna kadar ertelenir (tehir olunur) ve alacaklı bu davada alacağını ve imzanın kendisine ait olmadığını ispat ederse bu para cezası kalkacaktır.
Alacaklı duruşmada bizzat bulunmaz, imza vekili tarafından reddolunursa. vekil gelecek ilk oturumda müvekkilini (yani alacaklıyı) imza uygulaması için hazır bulundurmaya yahut masrafını vererek adına davetiye tebliğ ettirmeye mecburdur. Kabul edilebilir özürü olmadan alacaklı duruşmaya gelmediği takdirde, borçlunun dayandığı belgede yazılı miktar hakkındaki itirazın kaldırılması isteğinden vazgeçmiş sayılacaktır.
Eğer borçlunun itirazının kaldırılmasına karar verilirse, borçlu; alacaklının isteği ile alacağın % 40’ı oranından az olmamak üzere tazminata (inkâr) tazminatına mahkum edilecektir. Bunun gibi borçlunun itirazının kaldırılması isteği raddolunursa, borçlunun talebi üzerine de alacaklı, yine alacağın % 40’mdan az olmamak üzere tazminatla yükümlü tutulacaktır. Bu tazminata uygulamada inkâr tazminatı da denilmektedir.
Ancak, borçlu, menfi tespit ve istirdat davası açarsa, veya alacaklı genel mahkemede alacak davası açarsa, hükmolunan yukarıda açıklanan tazminatın alınması (tahsili) bu dava sonlarına kadar ertelenir (tehir olunur) ve dava hangi tarafın lehine sonuçlanmışsa, o taraf için hükmedilmiş bulunan tazminat kalkar.
Borçlunun itirazının (ref’i) kesin olarak kaldırılması davası Görevli Mahkeme
İcra Tetkik Mercii’dir.
Borçlunun itirazının (ref’i) kesin olarak kaldırılması davası Yetkili Mahkeme
Takibin yapıldığı icra dairesinin bağlı bulunduğu Tetkik Mercii yetkili’dir.
Borçlunun itirazının (ref’i) kesin olarak kaldırılması davası Davacı
Tâkip yapan alacaklı veya alacaklılar.
Borçlunun itirazının (ref’i) kesin olarak kaldırılması davası Davalı
Borçlu.
Borçlunun itirazının (ref’i) kesin olarak kaldırılması davası Dava Açma Koşulları
- Mahkeme kararına dayanmayan (ilâmsız) tâkip bulunmalı,
- Alacaklının takibi, imzası kabul edilmiş veya noterlikçe onanmış borç kabulüne dayanan bir senede ilişkin bulunmamalı, veya;
- Alacaklının takibi resmî dairelerden verilen bir makbuz veya belgeye dayanmalı,
- Borçlu icra takibine süresinde itirazda bulunmalı,
- Alacaklı takibinde, bir para borcunu kapsayan senede dayanmalı’dır.
Borçlunun itirazının (ref’i) kesin olarak kaldırılması davası Gözönünde Tutulacak Hususlar
- İcra tâkip dosyası getirtilir.
- Borçlunun itirazı incelenir.
- Basit yargılama usulü uygulanır. Taraflara açıklamalı usulün 509 – 510’ncu maddeleri uyarınca (davetiye) çağrı kâğıdı çıkarılır, duruşmaya çağrılır, gelmeyen tarafin yokluğunda duruşma yapılır.
- İtiraz, imzası (ikrar) benimsenmiş veya noterlikçe onanmış borç kabulüne dayanan bir senede dayanmış veya resmî daireleden verilmiş belge veya makbuza ilişkin olup olmadığı araştırılır.
- İtiraz bu belgelere dayanmıyorsa, alacaklının isteği kabul edilerek, dayanıyorsa reddolunacaktır.
- Borçlunun gösterdiği senet veya belge altındaki imza alacaklı tarafından kabul edilmezse ÎÎY’nun 68/a maddesine göre imza karşılaştırılması yapılacak, imza alacaklıya aitse itiraz haklı görülmekle alacaklının isteği reddedilecektir.
- Bu takdirde alacaklıya belgenin taallûk ettiği değerin % 10 para cezası da verilecektir.
- Alacaklı, duruşmada bulunacaktır. Bulunmayıp da vekili imzasını reddettiği takdirde alacaklının imza tatbikatı için duruşmaya gelmesi şarttır. Gelmezse, özür de bildirmezse imzası bulunan belgede yazılı miktar hakkındaki borçlunun itirazının kaldırılması isteğinden vazgeçmiş sayılacaktır.
- Alacaklıya, yukarıda açıklandığı üzere verilen para cezası, şayet genel mahkemede dava açar ise, bu dava sonuna kadar yerine getirilmez (infaz olunmaz). Bu davada alacağını ve imzanın kendisine ait olmadığını ispat ederse para cezası kendiliğinden kalkacaktır.
- İmza karşılaştırılması için alacaklının duruşmada imzaları alınıp, noterde imzalı belgeleri varsa getirtilir. HYUY maddesindeki belgeler araştırılır, getirtilip dosyasına konur, bilirkişi incelemesi yaptırılır.
- .Aynı şekilde alacaklının takibi; borçlunun imzası benimsenmiş bir senede veya borç kabulünü kapsayan ve noterlikçe onanmış bir senede veya resmî dairelerden verilmiş bir makbuz veya belgeye dayanıyorsa borçlunun itirazı kesin olarak kaldırılır (ref edilir).
- İmza karşılaştırılmasına esas alınacak belgeler;
- Tarafların kabul ettikleri her türlü imzalı belge,
- Resmî senetler (örneğin; Noter senetleri vs. gibi) dir.
- Parmak izi veya mühüre itiraz halinde bunların imza karşılaştırılması yapılamaz. Alacaklının genel hükümlere göre genel mahkemelerde alacak davası açması gerekir.
- Borçlu; miras bırakanına ait bir alacak için hakkında icra takibi yapılmakta olupta terekenin borca batık olduğunu ileri sürerse, kendisinden bu yolda karar getirmesi (kesinleşmiş hüküm) istenecektir. Bunun için de kendisine uygun bir süre verilecektir. Açıklanan bu husus dışında borçlunun itirazının kaldırılması isteğinin kabul veya reddi için ileri sürülen iddia, itiraz ve savunmalar bekletici mesele yapılamıyacaktır.
- Bundan başka; itirazın kaldırılması isteğinin kabulü halinde, borçlu’dan tâkip edilen alacağın % 40’ından az olmamak üzere tazminatın alınmasına karar verilecektir. Ancak borçlu, menfi tespit ve istirdat davası açarsa, hükmolunan tazminatın tahsili dava sonuna kadar tehir olunacaktır.
- Borçlunun itirazının kaldırılması isteğinde bulunan alacaklının bu isteği reddolunursa, bu defa alacaklı; alacağın % 40’ı oranından az olmamak üzere kendisinden tazminatın alınması yoluna gidilecektir. Ancak, alacaklı genel mahkemede dava açarsa (alacak davası vs. gibi) dava lehine sonuçlanırsa, hakkındaki tazminat kalkacaktır. Burada da daha önce hükmolunan hakkındaki tazminatın tahsili açtığı bu dava sonuna kadar tehir edilecektir.