Hukuk Mahkemelerinde Eski Hale Getirme Nasıl Yapılır?

Eski Hale Getirme (m. 95 vd):

Bir tarafın, Kanunun veya hâkimin kesin olarak belirlediği bir süre içinde kendi elinde olmayan nedenlerle bir işi yapamaması halinde, yapamadığı işlemi eski hale getirme yolu ile daha sonra yapabilme imkânıdır. Elde olmayan sebeplerle, kanunda belirtilen veya hâkimin kesin olarak belirlediği süre içinde bir işlemi yapamayan kimse, eski hâle getirme talebinde bulunabilir. Süresinde yapılamayan işlemle ulaşılmak istenen aynı sonuca, eski hâle getirme dışında, başka bir hukuki yoldan ulaşılabiliyorsa, eski hâle getirme talebinde bulunulamaz.

Kaçırılan süre HMK veya usule ilişkin diğer bir kanun hükmü olabilir, maddi hukuka ilişkin süreler buna dâhil değildir. Elde olmayan sebeplerin ne olacağını ve illiyet bağını somut olayda hâkim takdir eder (özellikle iyi niyet ve dürüstlük kuralları dikkate alınır). Eski hâle getirme, işlemin süresinde yapılamamasına sebep olan engelin ortadan kalkmasından itibaren iki hafta içinde talep edilmelidir. İlk derece ve istinaf yargılamalarında, en geç nihai karar verilinceye kadar eski hâle getirme talebinde bulunmak mümkündür. Ancak, nihai karar bir tarafın yokluğunda verilmişse, tahkikat aşamasında kaçırılan süreler için kararın verilmesinden sonra da eski hâle getirme talebinde bulunulabilir.

Eski hâle getirme, dilekçeyle talep edilir. Dilekçede, talebin dayandığı sebepler ile bunların delil veya emareleri gösterilir. Süresinde yapılamayan işlemin de eski hâle getirme talebinde bulunmak için öngörülen süre içinde yapılması zorunludur. Yapılamayan işlem için eski hâle getirme, bu işlem hakkında hangi mahkemede inceleme yapılacak idiyse, o mahkemeden talep edilir. Eski hâle getirme, istinaf yoluna başvuru hakkının düşmesi hâlinde, bölge adliye mahkemesinden; temyiz yoluna başvuru hakkının düşmesi hâlinde ise Yargıtay’dan talep edilir.