Geçersizlik Hallerinde Uygulanacak İdari Para Cezaları

İşverenlerin tutmak zorunda oldukları defterlerle dayanağı belge­ler, aylık prim ve hizmet belgesinin, aylık fiilî hizmet süresi zammı prim belgesinin ve yıllık itibari hizmet süresi prim belgesinin dayana­ğı belgeler niteliğinde sayılmaktadır.

5510 sayılı Kanuna göre geçersizlik halleri şunlardır;

1. Kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan def­terlerin tasdik tarihinden önceki kısmı,
2. İşçilikle ilgili giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defter­ler,
3. Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek şekilde usûlsüz veya noksan tutulmuş defterler,
4. Herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması

gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin (sigorta primine esas kazancın ödemeye bağlı olduğu durumlar dahil) o ayın dahil bulunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş olması halinde, o aya ait defter kayıtları,

1. Kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu ol­duğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler
2. Vergi Usûl Kanunu gereğince bilanço esasına göre defter tu­tulması gerekirken işletme hesabı esasına göre tutulmuş defterler.

İşverenler, Kuruma verdikleri prim belgesinde yazılı olanları doğ­rulayıcı nitelikte olmak üzere aylık ücret tediye bordrosu düzenlemek­le yükümlüdürler. Aylık ücret tediye bordrosunda; işyerinin sicil nu­marası, bordronun ilişkin olduğu ay, sigortalının adı, soyadı, sigortalı­nın sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı, sigortalı­nın ücreti, ödenen ücret tutarı ve ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunludur. İşyerinin sicil numarası, bordronun ilişkin olduğu ay, sigortalının adı, soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti (aylık, haf­talık, gündelik, saat veya parça başı ücreti), ödenen ücret tutarı ve üc­retin alındığına dair sigortalının imzasını ihtiva etmeyen ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz.

İşverene ait kayıt ve belgeler için geçersizliğe yönelik idari para cezası verilebilmesi için üç ana şart bulunmaktadır. Bunlar;

• Tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edil­memesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmaz.
• Defter ve belgelerin tümünün verilen süre içinde ibraz edilmesi gerekir.
• İbraz süresi geçirildikten sonra incelemeye sunulan ve tümünün veya bir bölümünün geçersiz olduğu tespit edilen defter ve belgeler yönünden, ayrıca geçersizlik fiilleri için idari para cezası uygulanmaz, sadece tutulan defter türü dikkate alınarak kayıt ve belgeleri ibraz et­memeye yönelik idari para cezası uygulanır.

Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda geçersizlik hallerinde uy­gulanacak idari para cezaları şöyledir;

1. Kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu ol­duğu hâlde tasdiksiz tutulmuş olan defterler için,

• Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin oniki katı tutarında,
• Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari üc­retin altı katı tutarında,
• Defter tutmakla yükümlü değil iseler, asgari ücretin üç katı tuta­rında,

idari para cezası uygulanır.

1. Kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan def­terlerin tasdik tarihinden önceki sigorta primine esas kazanç ödemeleri bulunan ilgili aylara, aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para ce­zası uygulanır.
2. İşçilikle ilgili giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defter­lere ilişkin aylara, aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.
3. Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek şekilde usulsüz, karışık veya noksan tu­tulmuş defterlere ait aylara, aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.
4. Herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin o aym dâhil bu­lunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş olması hâlinde o aylara, aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.
5. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince bilanço esasına göre defter tutulması gerekirken işletme hesabı esasına göre tutulmuş def­terler için aylık asgari ücretin oniki katı tutarında idari para cezası uy­gulanır.
6. İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda işyerinin sicil numarası bordronun ilişkin olduğu ay, sigortalının adı soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı,sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı ve ücretin alındığına dair sigortalının imzasından herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödeme­ler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz ve her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari pa­ra cezası uygulanır.