Fazla çalışma ücreti alacaklarında faiz – Yargıtay kararları
Fazla çalışma ücreti geniş anlamda ücret niteliğinde olup, 4857 sayılı İş Kanununun 34 üncü maddesi gereğince, gününde ödenmemesi halinde bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize karar verilmelidir.
İşverenin dava tarihinden önce temerrüde düşürülmesi durumunda, istekle bağlı olarak temerrüt tarihinden itibaren faiz yürütülmelidir. Bunun dışında dava veya ıslah tarihlerinden itibaren talep edilen miktarlarla sınırlı olarak faize karar verilmelidir.
…Davacının dava ve ıslah dilekçeleriyle fazla mesai, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının yasal faizi ile tahsilini talep etmesine rağmen, bu alacakların bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizini geçmemek üzere yasal faizi ile tahsiline hükmedilmesi gerekirken bu husususun gözetilmemesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
9. HD. 2011/50905 E. 2014/565 K. 20.01.2014
…Mahkemece, fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarında yasal faiz uygulanmasına hükmedilmiştir. Her ne kadar dava dilekçesinde anılan alacaklara yasal faiz uygulanması talep edilmiş ise de, yasal faiz ifadesinden anlaşılması gereken 4857 sayılı İş Kanunu’nun 34. maddesinde düzenlendiği üzere, mevduata uygulanan en yüksek faiz oranıdır. Anılan nedenle fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarına, mevduata uygulanan en yüksek faiz oranının uygulanmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde yasal faiz uygulanmasına karar verilmesi hatalıdır.
Yukarıda yazılı sebeplerden eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeyle karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
22. HD. 2013/6697 E. 2014/5605 K. 11.03.2014
…Dava dilekçesi ile ıslah dilekçesinde talep edilen işçilik alacakları için yasal faiz talep edilmiştir.
Hüküm altına alınan işçilik alacakları alacakları(fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil) geniş anlamda ücret niteliğinde olmakla İş Kanunu’nun 34. maddesi uyarınca bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize karar verilmelidir.
Mahkemece kısmi davaya konu miktarlar bakımından yasal faize karar verilmesi hatalıdır.
Davacının “yasal faiz” talebi Yasanın sözü edilen hükmünün uygulanmasını gerektirmekte olup, hüküm altına alman işçilik alacakları için bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize karar verilmelidir.
9.HD. 2009/22736 E.. 2011/47945 K. 13.12.2011
…Somut olayda, davacının muhasebeci olarak çalıştığı, iş akdinin bir kısım işçilik haklan ödenerek işverenlikçe feshedildiği, dava dilekçesinde ücret ve fazla çalışma alacaklarına işçilik alacaklarına uygulanan faizin uygulanmasının lalep edildiği ve mahkemece yasal faize hükmedildiği anlaşılmaktadır.
Saptanan bu durum karşısında ve yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulduğunda, davacının geniş anlamda ücrete dahil olan fazla çalışma, hafta tatili ile bayram ve genel tatil ücretleri ve ücret alacağına en yüksek mevduat faizi uygulanması gerekirken yasal faiz uygulanmasına karar verilmesi isabetsizdir.
9. HD. 2010/18973 E. 2011/42052 K. 01.11.2011
…İş Yasanın 34. Maddesi gereğince fazla çalışma alacağı geniş anlamda ücret niteliğinde olduğundan mevduata uygulanan en yüksek faizle tahsiline karar verilebilir. Davacı reeskont faizi talep ettiğine göre, anılan alacağın; en yüksek mevduat faizini geçmemek üzere reeskont faizi ile tahsili yerine reeskont faiziyle tahsiline karar verilmesi de isabetsiz olup ayrı bir bozma nedenidir.
9. HD. 2009/40881 E. 2012/4491 K. 20.02.2012
…İş akdinin feshedildiği tarihte 4857 S.K.’nun yürürlükte olmamasına rağmen, bu kanunun yürürlük tarihi olan 10.06.2003 tarihinden önceki dönemlerdeki çalışması dolayısı ile davacının ücret ve fazla çalışma ücreti için en yüksek banka mevduat faizine hükmedilmiş olması da ayrı bir bozma nedenidir.
9. HD. 2006/12934 E, 2006/17329 K. 13.06.2006
…Davacı dava dilekçesinde faiz talebinde bulunmuş ise de, 09.06.2009 havale tarihli kıdem, ihbar ve kötü niyet tazminat talebi ile fazla çalışma ücreti talebini arttırdığı ıslah dilekçesinde faiz talebinde bulunmamıştır.
Mahkeme HMUK.nun 74. (HMK.nun 26.) maddesi uyarınca taleple bağlıdır. Talep olmadığı taktirde faize hükmedilmesi yasaya aykırıdır.
Bu nedenlerle ıslah dilekçesinde faiz talep edilmediği halde fazla çalışma ücretinin ıslah ile artırılan kısmına faiz yürütülmesi HMUK.nun 74. (HMK. nun 26.) maddesine aykırı olup, bozma sebebi ise de bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün HMK.nun 370/2. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
E) Sonuç:
Hüküm fıkrasının fazla çalışma ücretine ilişkin 1 numaralı paragrafının tamamen çıkartılarak, yerine;
“ 1- 3.355.20 TL. fazla çalışına ücretinden;
100 TL‘sinin fesih tarihi olan 01.03.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte,
3.255,20 TL.sinin ıslahta faiz talep edilmediğinden faizsiz olarak davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, “bendinin yazılması suretiyle hükmün bu şekli ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA.
9. HD. 2009/39123 E. 2011/50113 K. 28.12.2011
…Mahkemece hüküm altına alman fark ücret, bunun %5 fazla ödemesi, fazla mesai, bunun %5 fazla ödemesi ve milli bayram ve genel tatil ücreti ile kıdem tazminatına en yüksek banka mevduat faizi işletilmiş ise de. Basın İş Yasası’nda bu alacaklara en yüksek banka mevduat faizi uygulanacağına ilişkin açık hüküm bulunmadığından sözü edilen alacaklara yasal faiz işletilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
7. HD. 2013/1595 E. 2013/8308 K. 07/05/2013
…Mahkemece hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı için en yüksek işletme kredisi faizine karar verilmiş, yine her iki istek bakımından aynı faiz türü hesabıyla işlemiş faize hükmedilmiştir. Hafta tatili ile ulusal bayram vc genel tatil ücreti İş Kanunu’ndan doğmaktadır. Toplu iş sözleşmesine dayanmayan her iki istek bakımından kanuni faiz yerine en yüksek işletme kredisi faizine hükmedilmesi de hatalıdır. Bu durumda hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti için kanuni faize karar verilmelidir. İşlemiş faiz hesabı bakımından da en yüksek işletme kredisi faizi değil, kanuni faiz dikkate alınmalıdır. Bu durumda gerekirse bilirkişiden ek hesap raporu alınarak işlemiş faiz hesabı yapılmak suretiyle faize dair hüküm kurulmalıdır.
22. HD. 2014/8246 E. 2014/17483 K. 17.06.2014
…Somut olayda; hafta tatili ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin dayanağı Toplu İş Sözleşmesi olmayıp, her iki alacak da İş Kanunu’ndan kaynaklanmaktadır. Sözü edilen isteklerin ödenme tarihi Toplu İş Sözleşmesinde düzenlendiği için talep doğrultusunda işlemiş faiz hesabı ile isteklerin kabulü yerinde ise de hesaplamanın en yüksek işletme kredisi faizi ile yapılması hatalıdır. Gerekirse bilirkişiden ek hesap raporu alınmalı ve her iki istek bakımından yasal faiz oranlarına göre işlemiş faiz hesabı yapılmalıdır.
7. HD. 2013/8299 E. 2014/5441 K. 06/03/2014