TMK m 163 Suç İşleme Ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeniyle Boşanma Davası Hakkında Önemli Bilgiler

Önceki kanunumuzda “Cürüm ve haysiyetsizlik” olarak (md. 131) düzenlenen madde kısmen değiştilerek kaleme alınmıştır.

“Terzil edici cürüm” yerine, “küçük düşürücü suç” kavramı kulla­nılmış olup bu kavram öncekinden daha geniş kapsamlıdır, hem yüz kızartıcı hem de bu nitelikte olmayan diğer cürümleri kapsamaktadır. Önceki kanunda “terzil edici cürüm” işleme mutlak bir boşanma nedeni sayıldığı halde haysiyetsiz hayat sürme nisbi bir boşanma nedeniydi. Oysa yeni düzenlemede her ikiside nisbi boşanma sebebi olarak düzen­lenmiştir Maddede sayılan bu sebeplerin gerçekleşmesi tek başına bo­şanma kararı verilebilmesi için yeterli olmayacak ayrıca evlilik birliğinin çekilmez hal alıp almadığı da araştırılacaktır.

Küçük düşürücü suça hırsızlık dolandırıcılık, ırza geçmek, rüşvet, irtikap gibi suçlar sayılabilir. Ancak, küçük düşürücü suç kapsamına giren suçların yalnız bu sayılanlardan ibaret olmadığı, daha birçok suçun da madde kapsamına girdiği unutulmamalıdır.

Ceza mahkemesinin mahkûmiyet kararı ile maddi olayı belirleyen (suçun oluşmadığı gibi) beraat kararı, hukuk hakimini de bağlayacağın­dan, devam etmekte olan ceza soruşturması sonucunun beklenmesi ge­rekir.

Haysiyetsiz hayat sürme, toplumca hoşgörülmeyen tarzdaki devam­lılık gösteren ahlak dışı davranışları ifade eder. Toplumdan topluma ve zamana göre değişiklik gösteren bir kavramdır. Uygulamada randevu evi işletmek, uyuşturucu bağımlısı olmak, ayyaşlık, haysiyetsiz hayat sürmek olarak kabul edilmektedir. Eşlerden birinin, üçüncü kişiyle sü­reklilik gösteren uygunsuz davranışları (örneğin birlikte yaşaması, cinsel ilişkide bulunması) da Yargıtay tarafından haysiyetsiz hayat olarak gö­rülmektedir.

Bu davaya konu olan eylemler de iradi olduğundan ancak hukuki ehliyete sahip olan eş aleyhine açılabilir. Akıl hastası eş aleyhine bu maddeye dayanılarak dava açılamaz.

Eşlerden birinin evlenmeden önce küçük düşürücü bir suç işlediği­nin evlendikten sonra öğrenilmesi halinde bu dava açılamaz. Ancak, koşulları varsa evlenmenin iptali davası açılabilir. Evlenmeden önce haysiyetsiz hayat yaşayan eşin bu yaşantısı evlendikten sonra devam etmiyorsa yine bu maddeye dayalı dava açılamayacak, koşulları varsa evlenmenin iptali davası açılabilecektir.

Suç işleme ve hayisiyetsiz hayat sürme halinde boşanma davası aç­ma bir süreye bağlı tutulmamış, her zaman davarım açılabileceği belir­tilmiştir.

Bu dava nedeniyle boşanmaya karar verilmesi halinde davalıya ve­layet verilebilir mi? Haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle boşanma halilnde kural olarak davalıya velayet verilemez. Ancak suç işleme ne­deniyle boşanma halinde suçun özelliği, çocuğun yaşı, gelişimi dikkate alınarak çocuğun yararına ise verilebilir.