TCK m 202 Mühürde Sahtecilik Suçu ve Cezası

MADDE 202.- (1) Cumhurbaşkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlı­ğı ve Başbakanlık tarafından kullanılan mührü sahte olarak üreten veya kullanan kişi, iki yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Kamu kurum ve kuruluşlarınca veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca kullanılan onaylayıcı veya belgeleyici mührü sahte olarak üreten veya kullanan kişi, bir yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Mühürde sahtecilik suçunun düzenlendiği 2O2.madde, 765 sayılı ETCK’nun 332. ve 333.maddelerinin sadeleştirilmiş ve kısmen değiştirilmiş şekilde karşılığını oluş­turmaktadır. ETCK’nun 332.maddesinde yer alan “Hükümetin emir ve kararlan üzerine konulmağa mahsus Devlet mührü” ibaresi yerine “Cumhurbaşkanlığı, Tür­kiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı ve Başbakanlık tarafından kullanılan mührü” ibaresi getirilmiş, keza “taklit eden” tabiri yerine “sahte olarak üreten” tabiri kulla­nılmıştır.

Suçla Korunan Hukuksal Değer

Maddede tanımlanan suçla korunmak istenilen hukuksal yarar, kamu güvenidir.

Suçun Konusu

Maddenin 1 .fıkrasında tanımlanan suçun maddi konusu, Cumhurbaşkanlığı, TBMM Başkanlığı ve Başbakanlık tarafından kullanılan mühürlerdir. Anayasamız kanunları yayınlamak görevini Cumhurbaşkanına verdiği gibi, seçimlerin yenilen­mesine, Anayasa Mahkemesinde iptal davası açılmasına, uluslararası antlaşmaların onaylanmasına, Silahlı Kuvvetlerin kullanılmasına, bireysel özel af çıkarılmasına, bazı görevlere atamalar yapılmasına ve diğer hususlara karar vermek yetkisini de keza Cumhurbaşkanına tanımıştır. Bu gibi işlemleri içeren belgeler Cumhurbaşkan­lığı mührü ile mühürlenebileceğinden, maddede bu mühre de yer verildiği gerek­çede açıklanmıştır. Ayrıca, işlemleri belgelemek (tevsik) maksadıyla kullanılan TBMM Başkanlığı ve Başbakanlık mühürleri de 2Ü2/I.fıkradaki suçun maddi konu­sunu oluşturmaktadır.

Maddenin 2.fıkrasındaki suçun maddi konusu ise, kamu kurum ve kuruluşla­rınca veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca kullanılan onaylayıcı veya belgeleyici mühürlerdir.

Suçun Faili Ve Mağduru

Bu suçun faili herhangi bir kimse olabilir. Suçun mağduru ise, bu fiillerle güveni sarsılan toplumdur.

Suçun Maddi Unsuru

Maddenin her iki fıkrasındaki suçların maddi unsurunu oluşturan seçimlik ha­reketler, suçun konusu olan kurumlara ait mühürleri; sahte olarak üretmek veya kullanmaktır. Bu seçimlik hareketlerden birinin gerçekleştirilmesi suçun oluşması için yeterlidir.

Üretmekten maksat, mührün benzerini meydana getirmektir. Bu benzerliğin mükemmel olması gerekmez ise de, belirsiz sayıda bir çok kişiyi aldatma özelliğinin bulunması gerekir. Üretilen mührün ilgili resmi daireyi aldatabilecek düzeye var­mış olması şart değildir. Ancak, üretilen mühür, halen kullanılmayan gerçek bir mühür olsa da eylem bu suçu oluşturabilir.

Kullanmak ise, sahte olarak üretilmiş mührü, onaylayıcı ve belgeleyici fonksiyo­nu ile bir belgeye veya karara basmaktır. Suç, mührün basılması ile tamamlanır, ayrıca mühürlü belgenin kullanılması gerekmez. Ancak, sahte olarak üretilmiş olan mührün kullanılmasının suç oluşturabilmesi için, 2O2.maddenin 1. ve 2.fıkralarında sözü edilen kurum ya da kuruluşun onaylaması gereken yetkileri kapsamında bu­lunan işlemleri belgelemek için kullanılmış olması gerekir. Aksi takdirde, eylem suç oluşturmaz.

Suçun Manevi Unsuru

Maddede tanımlanan suçlar, ancak doğrudan kastla işlenebilir. Failin, suça konu olan mührü bilerek ve isteyerek sahte olarak üretmesi, eğer sadece kullanma söz konusu ise mührün sahteliğini bilerek kullanması gerekir.

Suça Etki Eden Nedenler

Bu suça özgü cezanın artırılmasını veya daha az ceza verilmesini gerektiren her­hangi bir neden öngörülmemiştir.

Teşebbüs

Bu suçlara teşebbüs mümkündür.

İştirak

Bu suçlara iştirakin her hali (faillik, azmettirme, yardım etme) müm­kündür.

İçtima

Özel bir içtima kuralı getirilmediğinden, suçların içtimai hususunda genel hükümler (42-44.md.) uygulanır. Mühürde sahtecilik suçunun, zincirleme suç şeklinde işlenmesi mümkündür. Resmi belgede sahtecilik suçunun sahte mühür kullanılarak işlenmesi halinde farklı neviden fikri içtima (44.md.) uyarınca failin en ağır cezayı gerektiren suçtan dolayı cezalandırılması gerekir.

Kovuşturma

Bu suçların soruşturma ve kovuşturması re’sen yapılır.

Görevli Mahkeme

5235 sayılı Kanunun 11.maddesi uyarınca, bu suçlar do­layısıyla açılan davalara bakma görevi asliye ceza mahkemesine aittir.

Suçun Yaptırımı

Maddenin 1.fıkrasındaki suçun yaptırımı iki yıldan sekiz yı­la kadar hapis cezasıdır. İkinci fıkradaki suçun yaptırımı ise bir yıldan altı yıla ka­dar hapis cezasıdır.

Dava Zamanaşımı

YTCK’nun 66/1-d bendi uyarınca, bu suçlarda dava za­manaşımı süresi onbeş yıldır.