İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet İşlemleri Nasıl Yapılır?

İlgili Yasa

İCRA VE İFLAS YASASI MADDE 4- İcra ve İflas dairelerinin muamelelerine karşı yapılan şikâyetlerle itirazların tetkik mercii mahkeme reisi veya hâkimi ve bulunan yerlerde müstakil icra hâkimleriyle yardımcıları yahut kanun mucibince bu vazife kendilerine verilmiş olan hâkimlerdir.

İcra yetkisini haiz sulh mahkemelerinin muamelelerine karşı vuku bulacak şikâyet ve itirazların tetkik mercii o mahkemenin hâkimidir.

Şikâyet ve şartları

MADDE 16- Kanunun halini mahkemeye bıraktığı hususlar müstesna olmak üzere icra ve iflâs dairelerinin yaptığı muameleler hakkında kanuna muhalif olmasından veya hâdiseye uygun bulunmamasından dolayı tetkik merciine şikâyet olunabilir. Şikâyet, bu muamelelerin öğrenildiği tarihten yedi gün içinde yapılır.

Bir hakkın yerine getirilmemesinden veya sebepsiz sürüncemede bırakılmasından dolayı her zaman şikâyet olunabilir.

Şikâyet üzerine yapılacak muameleler

MADDE 17- Şikâyet tetkik merciince kabul edilirse şikâyet olunan muamele ya bozulur, yahut düzeltilir.

Memurun sebepsiz yapmadığı veya geciktirdiği işlerin icrası emrolunur.

Yargılama usulleri

MADDE 18- Tetkik merciine arzedilen hususlarda basit yargılama usulü uygulanır.

Şu kadar ki, talep ve cevaplar dilekçe ile olabileceği gibi tetkik merciine ifade zaptettirmek suretiyle de olur.

Kanunda sarahat bulunmıyan hallerde tetkik mercii iki taraf arasında duruşma yapılmasına lüzum olup olmadığını takdir eder; duruşma yapılmasını tensip ettiği takdirde tarafları en kısa zamanda duruşmaya çağırır ve gelmeseler bile icap eden kararı verir. Duruşma yapılmıyan işlerde merci, işin kendisine geldiği tarihten itibaren en geç on gün içinde kararını verir. Duruşmalar ancak zaruret halinde ve onbeş günü geçmemek üzere talik olunabilir.

Müddetler

Başlaması ve bitmesi

MADDE 19- Gün olarak tâyin olunan müddetlerde ilk gün hesaba katılmaz.

Ay veya sene olarak tâyin olunan müddetler ayın veya senenin kaçıncı günü işlemeye başlamış ise biteceği ay veya senenin aynı gününde ve müddetin biteceği aym sonunda böyle bir gün yoksa ayın son gününde biter.

Bir müddetin sonuncu günü resmî bir tatil gününe rastlarsa, müddet tatili takibeden günde biter.

Müddetlerin değiştirilmesi

MADDE 20- Bu kanunun tâyin eylediği müddetleri değiştiren bütün mukaveleler hükümsüzdür. Ancak, herhangi bir müddetin geçmesinden istifade hakkı olan borçlu bu hakkından vazgeçebilir. Bu vazgeçme üçüncü şahıslara tesir etmez.

İcra tebliğleri

MADDE 21- İcra dairelerince yapılacak tebliğler yazı ile ve Tebligat Kanunun hükümlerine göre olur. Bu tebliğler makbuz karşılığında doğrudan doğruya tevdi suretiyle de yapılabilir.

İlamda ve 38’nci maddeye göre ilâm hükmünde sayılan belgelerle ipotek senedinde yazılı olan adresi değiştiren alacaklı veya borçlu; keyfiyeti birbirlerine noter vasıtasiyle bildirmiş olmadıkça, tebligat aynı adrese yapılır ve bu adreste bulunmadığı takdirde Tebligat Kanununun 35’nci maddesi uygulanır.

Adres değişikliği, yukarıdaki fıkra gereğince alacaklı veya borçlu tarafından diğer tarafa tebliğ olunduğu halde eski adrese tebligat yaptırarak Tebligat Kanununun 35’nci maddesinden faydalanmış olan taraf bu suretle diğer tarafa verdiği bütün zararları yüzde 15 fazlasiyle ödemeye mecbur olduğu gibi hakkında 343’ncü maddedeki ceza da uygulanır.

İcranın durdurulması

MADDE 22- Şikâyet, tetkik merciince karar verilmedikçe icrayı durdurmaz.

Kanundaki istilahlar

MADDE 23- Bu kanunun tatbikinde: (ipotek) tâbiri ipotekleri ipotekli borç senetlerini, irat senetlerini, gemi ipoteklerini, eski hukuk hükümlerine göre tesis edilmiş gayrimenkul rehinlerini, gayrimenkul mükellefiyetlerini, bazı gayrimenkuller üzerindeki hususi imtiyazları ve gayrimenkul teferruatı üzerine rehin muamelelerini,

(Menkul rehni), tâbiri, teslimi meşrut rehinleri, hayvan rehinlerini, hapis hakkını, alacak ve sair haklar üzerindeki rehinleri,

Sadece (rehin) tâbiri, (ipotek) ve (menkul rehni) tâbirlerine giren bütün menkul ve gayrimenkul rehinlerini ihtiva eder.

(Gayrimenkul) tâbiri, gemi siciline kayıtlı olan gemilere de şâmildir. Diğer gemiler bu kanun hükmünce menkul sayılır.

MADDE 24- Bir menkulün teslimine dair olan ilâm icra dairesine verilince icra memuru bir icra emri tebliği suretiyle borçluya yedi gün içinde o şeyin teslimini emreder.

İcra emrinde; alacaklı ve borçlunun ve varsa mümessillerinin adları ve soyadları ile şöhret ve ikametgâhları, hükmü veren mahkemenin ismi ve hükmolunan şeyin neden ibaret olduğu, ilâmın tarih ve numarası ve tetkik merciinden veya temyiz yahut iadei muhakeme yoluyla aid olduğu mahkemeden icranın geri bırakılması hakkında bir karar getirilmedikçe cebri icraya devam olunacağı yazılır.

Borçlu, bu emri hiç tutmaz veya eksik bırakır ve hükmolunan menkul veya misli yedinde bulunursa elinden zorla alınıp alacaklıya verilir.

Yedinde bulunmazsa ilâmda yazılı değeri alınır. Vermezse ayrıca icra emri tebbiğine hacet kalmaksızın haciz yoluyla tahsil olunur. Menkul malın değeri, ilâmda yazılı olmadığı veya ihtilâflı bulunduğu takdirde, icra memuru tarafından tâkip tarihindeki râyice göre takdir olunur.

Hükmolunan menkulün değeri, borsa veya ticaret odalarından, olmıyan yerlerde icra memuru tarafından seçilecek bilirkişiden sorulup alınacak cevaba göre tâyin edilir.

İlgililerin bu hususta tetkik merciine şikâyet hakları vardır

26’ncı maddenin 3 ve 4’ncü fıkraları, gemi siciline kayıtlı olmayan gemiler hakkında da uygulanır.

MADDE 360- Haczedilen mallar başka bir yerde bulunduğu takdirde satış, istinabe suretiyle yapılır. Artırma ve ihaleye mütedair ihtilâflar istinabe olunan icra dairesinin tabi bulunduğu tetkik merciince hallolunur.

İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet Açıklama

İcra ve İflas Dairelerinin işlemlerine karşı yapılan itiraz ve şikâyetler icra tetkik mercilerince incelenerek karara bağlanır.

Yasanın çözümünü genel mahkemelere bıraktığı durumlar ayrık olmak üzere icra ve iflâs dairelerinin yaptığı işlemlerin;

1. Yasaya aykırı olması veya
2. Olaya uygun bulunmaması,

durumlarında, tetkik mercilerine şikâyet olunabilir.

Şikâyet, işlemin öğrenildiği günden itibaren 7 gün içinde yapılmalıdır. Bu süre geçtikten sonra şikâyet hakkı kullanılamaz.

Ancak; bir hakkın yerine getirilmemesinden veya nedensiz sürüncemede bırakılmasından dolayı her zaman şikâyet olunabilir. Bu durumlarda şikâyet bu süreye bağlı değildir. Öğrenildiği günden itibaren şikâyet hakkı kullanılabilir.

Şikâyet tetkik merciince kabul edilirse, şikâyet olunan işlem duruma göre bozulur veya düzeltilir. Tetkik merciinin bu kararlarına icra ve iflâs daireleri uymak zorundadır.

Tetkik merciince basit yargılama usulü uygulanır. Genellikle şikâyetler dosya üzerinde incelenir, ancak, yasada açıklık olmayan durumlarda iki taraf arasında duruşma yapılıp yapılmamasına da tetkik merciince karar verilir.

Duruşma yapılmasını uygun bulduğu takdirde tarafları en kısa zamanda, duruşma günü tensip ederek, duruşmaya çağıracaktır, taraflar gelmeseler bile gerekli karar incelenip verilecektir. Duruşma 15 günü geçmemek üzere geriye bırakılabilir (talik olunabilir).

Duruşma gerektirmeyen işlerde (şikâyetlerde) tetkik mercii, şikâyet olunan işin mercie geldiği günden itibaren en geç 10 gün içinde birkarar verecektir. Dosya üzerinde inceleme yapacaktır.

Şikâyet, tetkik merciince karar verilmedikçe yerine getirmeyi (icra takibini9 durdurmayacaktır.

İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet Görevli Mahkeme

İcra Tetkik Mercir dir.

İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet Yetkili Mahkeme

Takibin yapıldığı icra dairesinin bağlı olduğu tetkik mercii’dir.

İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet Şikâyetçi

İcra ve iflâs dairesi müdürlüğünün işleminden zarar gören alacaklı veya borçlu.

İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet Şikâyet Olunan

• Şikâyetçi alacaklı ise; borçlu,
• Şikâyetçi borçlu ise: alacaklı’dır.

İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet Şikâyet Nedenleri

• İcra ve iflâs müdürlüğünce yapılan işlem yasaya ters olmalı,
• Bu işlem olaya uygun bulunmamalı,
• Şikâyet oluna işleme bağlı hakkın yerine getirilmesi sebepsiz yere uzatılmalı,
• İşleme bağlı hak müdürlükçe hiç yerine getirilmemeli.

İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet Şikâyet Süresi

Şikâyet edilen işlemin öğrenildiği günden itibaren (7) gündür. Bu süre geçirildikten sonra yapılan şikâyetler dinlenmez. Zira, bu süre, hak düşürücüdür.

Ancak; bir hakkın yerine getirilmesi veya sebepsiz yere uzatılması hallerinde Yasa 7 günlük süreye bağlı olunmayacağını emretmiştir. Bu dununda her zaman müdürlüğün yaptığı işlemler şikâyet edilebilir, süre söz konusu değildir.

İcra Müdürlüğünün İşlemlerini Şikayet Gözönünde Tutulacak Hususlar

• Şikâyet dilekçe ile olacaktır.
• Şikâyetçi (davacı) şikâyetini tetkik mercii kaleminde şikâyetini tutanağa geçirtmek suretiyle sözlü de yapabilir.
• Tetkik mercii Hâkimi; icra tâkip dosyasını getirtecektir.
• Şikâyetin türüne göre mercice, duruşma açılmasına ve tarafların duruşmaya açıklamalı çağrı kâğıdı (davetiye) ile çağrılmasına karar verilebilir. Gelmeyen tarafın gıyabında duruşma yapılıp deliller incelenir.
• Duruşma açılmasına gerek olmayan durumlarda Tetkik Mercii Hâkimi dosya üzerinde inceleme yapacaktır. Duruşma açılıp açılmayacağına karar vermek tamamen hâkimin takdirine bırakılmıştır. Olayın ağırlığına göre duruşma yapılacaktır.
• Hâkim; şikâyet olunan işlemin yasaya aykırılığı, olaya uygun olmamasını, hakkın geç yerine getirilmesi veya hiç yerine getirilmemiş olması durumlarını araştıracaktır.
• Yasadaki koşullar varsa, şikâyet olunan işlemin kaldırılması veya değiştirilmesi, düzeltilmesi yoluna gidilecektir.
• Duruşmasız verilen kararlar kesindir. Yargıtay yoluna gidilemez.
• Duruşma sonunda verilecek kararlar tebliğ veya bildirim gününden itibaren 10 gün içinde temyiz olunabilir.
• Hâkimin gözönünde tutacağı en önemli husus; şikâyetin süresinde yapılıp yapılmadığının saptanmasıdır. Süresinde yapılmayan şikâyetler dinlenmez.
• -Süreye bağh olmayan şikâyetlerde bu hususta inceleme yapmağa gerek yoktur.
• Şikâyetin kabulü hakkında verilecek karara icra ve iflâs müdürlüğü uymak zorundadırlar.