İcra Takipleri İçin Adli Yardım İstekleri Nasıl Yapılır?
İIgili Yasa
İCRA VE İFLAS YASASI MADDE 15- İcra ve İflas harçlarını kanun tâyin eder. Kanunda hilafı yazılı değilse, bütün harç ve masraflar borçluya ait olup neticede ayrıca hüküm ve takibe hacet kalmaksızın tahsil olunur.
İcra takiplerinde, müzahereti adliye kararlan takibe yetkili icra tetkik mercii tarafından Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 465 ve müteakip maddelerine tevfikan ittihaz olunur.
İcra Takipleri İçin Adli Yardım İstekleri Açıklama
İcra ve İflas harçlarını harçlar yasası belirlemektedir. Bütün harç ve masraflar borçluya aittir ve herhangi bir hüküm ve icra takibine gerek olmadan tahsil olunur.
İcra ve İflas Dairelerinde yapılacak tâkip giderlerini ve icra ve iflâs harçlarını ödemekten yoksun bulunan ilgililer. Tetkik merciine başvurarak adli yardım (müzahaneti adliye) kararı alabilirler. Bu karara göre yapılacak tâkip harç ve giderlerine Devlet katkıda bulunur, alacak tahsil edilince harç ve masraflar da ondan alınır.
Adli yardım istekleri HUYY’sının (465) nci maddesi uyarınca incelenerek Tetkik merciince karara bağlanır. Verilecek kararların Yargıtay yolu yoktur.
HUYY.sının 465’nci maddesine göre, kendisiyle ailesinin geçimini önemli surette sıkıntıya düşürmeksizin gerekli mahkeme masraflarının kısmen veya tamamen ödeyemeyecek durumda olanlarla, hayır kuruluşları iddia ve savunmalarında yahut icra tâkiplerinde ve ihtiyati tedbir isteklerinde, haklı olduklarına dair delil gösterdikleri takdirde Adli yardıma (müzahaneti adi iyeye) hak kazanacaklardır.
Yabancıların Adli yardımdan yararlanabilmeleri için, karşılıklı anlaşma (muamelei mütekabilenin) olmalıdır. Bunun ispatı zorunludur.
Adli yardım;
- Bütün mahkeme masraflarından geçici bağışıklığı (muafiyeti).
- Tanık ve bilirkişi masraflarının Devletçe avans olarak verilmesini,
- Mahkeme masrafları için (teminat) güvence’den ayrık (istisna) tutulmayı.
- Tebligat ücret ve giderlerinden müecceliyeti.
- Dava veya icra takibi vekil (avukat) la tâkip edilmesi gerektiği taktirde vekil (avukat) temin edilmesini.
- İcra ve İflas Dairelerinde bütün harç ve zorunlu masrafların avans olarak Devletçe ödenmesini,
- Bütün damga resmînden geçici bağışıklığı,
- Noterlerin düzenleyecekleri bütün evrakı ve suretlerinin harç ve resimlerden geçici bağışıklığı,
temin eder.
Adli yardım kararları, dosya üzerinde inceleme yapılarak verilir Duruşma açma gereği yoktur. Verilen kararlar kesindir.
İcra Takipleri İçin Adli Yardım İstekleri Görevli Mahkeme
İcra Tetkik Mercii’dir.
İcra Takipleri İçin Adli Yardım İstekleri Yetkili Mahkeme
îcra takibinin yapıldığı icra ve iflâs dairesinin bağlı bulunduğu yer tetkik mercii’dir.
İcra Takipleri İçin Adli Yardım İstekleri Davacı
Tâkip harç ve giderlerini (masraflarını) vermeğe gücü olmayan (alacaklı) ilgili.
İcra Takipleri İçin Adli Yardım İstekleri Davalı
Bu tür isteklerde davalı yoktur.
İcra Takipleri İçin Adli Yardım İstekleri İstek Koşulları
- İstekte bulunanın icra ve iflâs dairesi dairesi harç ve giderlerini ödeme gücü bulunmamalı,
- Bu husustaki tüm belge ve deliller dilekçeye eklenmiş olmalıdır.
İcra Takipleri İçin Adli Yardım İstekleri Gözönünde Tutulacak Hususlar
- Adli yardım istekleri dilekçe ile olunur. İncelme HLJYY. 465’nci maddesi gözönünde tutularak yapılır.
- Tetkik Mercii Hâkimi; istemi dosya üzerinde inceler.
- Adli yardım isteğinde bulunan bütün belgelerini, ispat delillerini dilekçesine ekleyecektir.
- îcra tâkip dosyası getirtilecektir. (İcrada tâkip varsa)
- İstekte bulunanın icra tâkip harç ve giderlerini ödeme güçsüzlüğü saptanırsa, tetkik merciince adli yardım kararı verilecektir. Kararın bir örneği icra ve iflâs müdürlüğüne gönderilir. Müdürlükçe karara göre harç ve giderler yapılacak tâkip sonunda borçludan alınacak paradan karşılanacaktır.
- İncelenen dosyaya göre, istek sahibinin harç ve giderleri ödeyecek durumda olduğu saptanırsa, adli yardım isteği reddolunacaktır.
- Bu tür kararlar hakkında Yargıtay yoluna başvurulamaz.