İcra Dairelerinin Kuruluşu

MADDE 1- Her asliye mahkemesinin yargı çevresinde yeteri kadar icra dairesi bulunur.

Her icra dairesinde Adalet Bakanlığınca atanacak bir icra müdürü ile yeteri kadar yardımcı ve mahallince atanacak kâtip, mübaşir ve sair müstahdemler bulundurulur.

Ayrıca icra müdürü olmıyan yerlerde bu vazife mahkeme yazı işleri müdürü tarafından görülür.

Adalet teşkilatı sulh mahkemesinden ibaret bulunan yerlerde Adalet Bakanlığı bu mahkemelere görmeye yetkili olduğu işlerce icra yetkisini verebilir. Bu takdirde icra müdürüne ait görev ve yetkiler mahkeme yazı işleri müdürleri, yokluğu halinde zabıt kâtibi tarafından yerine getirilir.

Birden ziyade asliye mahkemesi olan yerlerde Adalet Bakanlığı icra dairelerini bir arada bulundurmaya ve aynı tetkik merciine bağlamaya yetkilidir.

İflas daireleri

MADDE 2- Her asliye mahkemesinin yargı çevresinde lüzumu kadar iflâs dairesi bulunur.

Birinci madde iflâs daireleri hakkında da caridir.

İcra iflâs dairelerini birleştirilmesi

MADDE 3- İcra ve iflâs işleri bir dairede birleştirilebilir.

Tetkik mercii

MADDE 4- İcra ve iflâs dairelerinin muamelelerine karşı yapılan şikâyetlerle itirazların tetkik mercii mahkeme reisi veya hâkimi ve bulunan yerlerde müstakil icra hâkimleri ile yardımcıları yahut kanun mucibince bu vazife kendilerine verilmiş olan hâkimlerdir.

İcra yetkisini haiz sulh mahkemelerinin muamelelerine karşı vuku bulacak şikâyet ve itirazların tetkik mercii o mahkemenin hâkimidir.

Açıklama

İcra Daireleri

Her Asliye (Hukuk) Mahkemesi bulunan yerde yeteri kadar İcra Dairesi kurulmuştur.

Her İcra Dairesinde de, bir İcra Müdürü, ile gereği kadar müdür yardımcısı, yazman (kâtip), mübaşir ve hizmetliler görev yaparlar. İcra müdür ve yardımcıları doğrudan doğruya Adalet Bakanlığınca atanırlar, yazman, mübaşir ve hizmetliler ise İcra dairesinin bulunduğu yer Adalet Komisyonunca tâyin edilir.

İcra Müdürü olmayan yerlerde bu görev mahkeme yazı işleri müdürleri tarafından yürütülür.

Asliye Mahkemesi olmayan yerlerde yani adalet teşkilatı sulh mahkemesinden ibaret olan yerlerde, sulh malkemelerine icra yetkisi verebilir, bu takdirde de İcra Müdürü görevi bu mahkemelerin yazı işleri müdürleri, yokluklarında da mahkeme yazmanı tarafından yerine getirilir.

Birden çok asliye mahkemesi bulunan yerlerde. Adalet Bakanlığı. İcra Daireleri bir arada bulundurmak ve aynı tetkik merciine bağlamak yetkisine sahiptir. (ÎİY. 1)

İflas Daireleri

Yukarıda açıklandığı gibi yine her Asliye (Hukuk) mahkemesinin bulunduğu yerde gereği kadar İflas Dairesi bulunur.

İcra Daireleri hakkındaki hükümler İflas Daireleri için de geçerlidir.

Büyük kentler hariç diğer yerlerdeki İcra Daireleri aynı zamanda İflas Dairesi olarak da görev yaparlar. İcra ve İflas işleri İcra Dairesinde birleştirilmiştir. (İİY.3)

İcra Tetkik Mercii

İcra ve İflas Dairelerinin işlemlerine karşı itiraz ve şikâyetler tetkik merciinde çözümlenir. Tetkik mercii, müstakil İcra Hâkimlerinden oluştuğu gibi yardımcılarından da oluşmaktadır. Müstakil icra’hâkimi atanmamış yerlerde tetkik mercii görevi yasa’ya göre görevli olan ve bu görev kendilerine verilen hâkimlerce yerine getirilir.

Bunun gibi, icra yetkisine sahip sulh mahkemelerinin işlemlerine yönelik itiraz ve şikâyetleri; o mahkemenin hâkimleri tarafından çözümlenir. Tetkik mercii, bu mahkeme hakimleridir.

Yasa koyucu, tetkik mercii oluşturmakla, icra ve iflâs dairelerinin işlemlerine hız kazandırmak istemiş, dava ve zaman ekonomisini ön planda tutmuştur.