Cezanın İnfazına Nasıl Ara Verilir?
Mahkûmiyet hükümleri kesinleşmedikçe infaz olunamaz (m.4). Mahkeme, kesinleşen ve yerine getirilmesini onayladığı cezaya ilişkin hükmü Cumhuriyet Başsavcılığına gönderir. Bu hükme göre cezanın infazı Cumhuriyet savcısı tarafından izlenir ve denetlenir. Bazı durumlarda cezanın infazına ara verilebilir. Bu durumlarda aslında cezanın infazı ertelenmektedir. Hukukumuzda infazın ertelenmesinin iki şekli vardır. Ancak her iki ertelemenin diğerinden farkını ortaya koymak için ilkini geri bırakma, diğerini ise erteleme terimleri ile ifade etmeyi uygun bulduk.
Kaldı ki geri bırakma ve erteleme kurumları içerik olarak da birbirinden farklıdır. Bu farklar şu noktalarda toplanabilir:
- İnfazın geri bırakılması hükmü veren hâkim tarafından değil kesinleşmiş olan hükmün daha sonra ortaya çıkan sebeplerle bir başka hâkim tarafından ertelenmesidir.
- İnfazın geri bırakılması, kesinleşmiş olan hükümler bakımından geçerlidir. Hâlbuki erteleme henüz hüküm kesinleşmeden verilen mahkûmiyet hükmünün hükmü veren hâkim tarafından ertelenmesidir.
- İnfazın geri bırakılması hastalık nedeniyle ya da hükümlünün istemiyle söz konusu olurken verilmiş ancak henüz kesinleşmemiş olan ertelemenin söz konusu olabilmesi için;
- İşlenen suçtan dolayı verilecek cezanın belli ağırlıkta olması,
- Daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı mahkûm edilmemiş olması,
- Suç işlemeyeceği konusunda mahkemede bir kanaatin oluşması gerekir.
- İnfazın geri bırakılması durumunda infazın geri bırakılmasına sebep olan hâlin ortadan kalkmasıyla geri bırakılan infaz yerine getirilirken erteleme durumunda deneme süresinin iyi hâlli geçirilmiş olması hâlinde ertelenen ceza artık infaz edilemez.
Nihayet ayrıca infazın durmasından da söz edilmelidir. İnfazın durması, başlamış olan infazın bir süre devam etmemesi, işlememesi anlamına gelir. Durma süresi sona erince infaz kaldığı yerden devam eder. Durma süresi cezadan sayılmaz. CGTİHK’da infazın durmasından söz edilmemiştir. Ancak hükümlünün milletvekili seçilmesi, olağanüstü kanun yolarına başvurulmuş olması gibi hâller infazı durdurur. Durmanın ne şekilde gerçekleştirileceği konusunda da infazın geri bırakılmasına ilişkin hükümler uygulanmalıdır.