Örgüt Mensubu Hükümlülere Özgü Denetimli Serbestlik Tedbirinin İnfazı Nasıl Yapılır?

Örgüt mensupları hakkında hükmedilen denetimli serbestlik tedbirlerinin nasıl yerine getirileceği, Denetimli Serbestlik Ve Yardım Merkezleri İle Koruma Kurul­ları Yönetmeliği 76 ilâ 78. maddelerinde hükme bağlanmıştır.

Söz konusu maddeler birlikte gözetildiğinde, örgüt mensubu hükümlülere öz­gü denetimli serbestlik tedbirinin yerine getirilmesinde şu hususlara dikkat edilme­si gerektiği sonucu çıkmaktadır:

5275 sayılı Kanunun 108 inci maddesinin dört ve altıncı fıkraları ile 5237 sa­yılı Kanunun 58 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince haklarında denetimli serbestlik tedbirine hükmedilen hükümlüler hakkında verilen karar, mahkemece Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.

Cumhuriyet başsavcılığınca; 5237 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin doku­zuncu fıkrası uyarınca verilen örgüt mensubu hükümlüler hakkındaki karar, hak ederek salıverme tarihinden sonra denetimli serbestlik genel defterine kaydedilerek şube müdürlüğü veya büroya iletilir.

Şube müdürlüğü veya büro tarafından; yetişkinler için verilen kararlar mükerrirlere ilişkin deftere, çocuklar için verilen kararlar çocukların denetimine ilişkin deftere kaydedilir.

Hakkında örgüt mensubu hükümlülere özgü denetimli serbestlik tedbir kararı verilen hükümlüye on gün içinde şube müdürlüğü veya büroya başvurması hususunda bildirim yapılır.

Hükümlünün; haklı, geçerli ve gerektiğinde belgelendirilebilen mazereti ol­maksızın şube müdürlüğü veya büroya on gün içinde başvurmaması halinde; güvenlik tedbirinin infazı, ilgili kurum ve kuruluşlar ile kolluktan istenir.

Hükümlünün süresinde başvurması halinde, denetim görevlisi veya denetleme memuru tarafından denetleme planı hazırlanır. Denetleme memuru tarafından hazırlanan denetleme planı denetim görevlisinin onayı ile uygulamaya koyulur. Denetleme planında, mükerrirlere özgü denetimli serbestlik tedbirinin başlangıç ve bi­tiş tarihleri belirtilir. Şube müdürlüğü veya büroca hazırlanan denetleme planı; hükümlüye, ilgili kurum ve kuruluşlar ile kolluğa bildirilir.

Hükümlüye psiko-sosyal yardım talep edip etmediği sorulur. Talep etmesi ha­linde, kendisine psiko-sosyal yardım yapılır. Bu kapsamda hükümlüye yeniden suç işlememesi ve kendisini suça yönelten çevre ile ilişki kurmaması konusunda uyarılır.

Hükümlünün denetleme planına uyup uymadığı şube müdürlüğü veya büroca her zaman denetlenir.

Bu denetimli serbestlik tedbiri, koşullu veya hak ederek salıverme tarihinden sonra başlamak koşulu ile hükümlüye bildirildiği tarihte başlar.

başvurması istenir. Ayrıca şube müdürlüğü veya büro tarafından öğretmene, ilgili­nin şube müdürlüğü veya büroya başvurduğu tarih bildirilerek, sanık veya hüküm­lüye ait belgeler gönderilir.

• Sanık veya hükümlünün süresinde başvurması halinde, denetim görevlisi olarak görevlendirilen öğretmen tarafından tanıma formu veya değerlendirme for­mu ile denetleme veya denetim planı hazırlanır.
• Yükümlülüğün infazı için sanık veya hükümlü hakkında öğretmen tarafın­dan denetleme planı hazırlanır. Denetleme planında; 5271 sayılı Kanunun 231 inci maddesinin sekizinci fıkrasının (a) bendi gereğince sanık veya hükümlünün devam etmesi gereken eğitim programı belirtilir. Denetim planında ise bunlara ek olarak; hükümlünün hangi aralıklarla öğretme ile görüşeceği ve rehberlik hizmetleri kap­samında yapılacak çalışmalara dair bilgiler yer alır. Rehber, zararlı alışkanlıkları edinebileceği çevrelerden uzak kalması ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat sür meşini temin hususunda hükümlüye öğütte bulunur ve yol gösterir; yanında çalıştı­ğı kişilerle görüşerek istişarelerde bulunur; hükümlünün davranışları, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki gelişmeyi takip ederek üçer aylık sürelerle rapor düzen­leyerek hâkime gönderilmek üzere şube müdürlüğüne veya büroya verir.
• Denetim görevlisi olarak görevlendirilen öğretmen tarafından sanık veya hükümlüler hakkında hazırlanan denetleme veya denetim planı ile denetim raporları şube müdürlüğü veya büroya gönderilir. Şube müdürlüğü veya büro tarafından denetim raporları, mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla ilgili mahkemeye gönderilir.
• Sanık veya hükümlünün denetim veya denetleme planına uyup uymadığı şube müdürlüğü veya büroca her zaman denetlenir.

Yükümlülüğün başlama tarihi, sanık veya hükümlünün eğitim kurumuna veya programına başladığı tarihtir.

Eğitim kurumu veya programına devam etme yaptırımı ya da yükümlülüğünün ihlali ve kaydın kapatılması

Denetim süresi içinde suç işlenmesi durumunda şube müdürlüğü veya büroca ilgili defterdeki kayıt kapatılarak evrak mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.

Yaptırım veya yükümlülük sona erdiğinde durum, ilgili eğitim kurumuna iletilerek evrakın iadesi istenir, kayıt kapatılır ve evrak mahkemeye iletilmek üzen Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.

Bu yaptırım veya yükümlülüklerin uygulanmasında her aşamada özel hayalın gizliliğine saygı gösterilir ve sanık veya hükümlünün eğitim kurumu veya programında ifşa olmaması için gerekli önlemler alınır.

Denetleme planına uyulmadığının bildirilmesi ya da şube müdürlüğü veya buro tarafından tespit edilmesi hâlinde, sanık denetleme planına uyması yönünde uyarılır. Uyarıya rağmen denetleme planına uyulmaması halinde, kayıt kapatılarak mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.

5271 sayılı Kanunun 231 inci maddesinin sekizinci fıkrasının; (b) bendi gereğince verilen sanığın bir meslek veya sanat sahibi olması halinde bir kanın kuruntunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalışması kararının yerine getirilmesi:

Ücretli çalıştırma yükümlülüğünün infaz işlemleri şunlardır:

• Mahkemece ilam. Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir. Cumhuriyet baş­savcılığınca ilam denetimli serbestlik genel defterine kaydedildikten sonra şube müdürlüğü veya büroya iletilir.
• Şube müdürlüğü veya büro tarafından; yetişkinler için verilen kararlar de­netimli serbestlik defterine, çocuklar için verilen kararlar çocukların denetimine ilişkin deftere kaydedilir.
• Sanık veya hükümlüye on gün içinde şube müdürlüğü veya büroya baş­vurması hususunda bildirim yapılır.
• Sanık veya hükümlünün; haklı, geçerli ve gerektiğinde belgelendirilebilen mazereti olmaksızın şube müdürlüğü veya büroya; on gün içinde başvurmaması hâ­linde, şube müdürlüğü veya büroca ilgili defterdeki kayıt kapatılarak durum Cum­huriyet başsavcılığı aracılığıyla mahkemeye bildirilir.
• Sanık veya hükümlünün süresinde başvurması hâlinde, denetim görevlisi veya denetleme memuru tarafından tanıma formu veya değerlendirme formu dü­zenlenir. Ayrıca çalışma protokolü dikkate alınarak denetleme planı veya denetim planı hazırlanır.
• Yükümlülükle birlikte rehber görevlendirilmesine karar verilmemesi halin­de, denetim görevlisi veya denetleme memuru tarafından denetleme planı; rehber görevlendirilmesine karar verilmesi halinde bu Yönetmeliğin 90 inci maddesine göre tayin edilen rehber tarafından denetim planı hazırlanır. Denetleme memuru ta- talindan hazırlanan denetleme planı denetim görevlisinin onayı ile uygulamaya ko­yulur.
• Denetleme planında; sanığın, hükümlünün veya çocuğun hangi kurum veya kuruluşta hangi gün ve saatlerde çalışacağı ve yükümlülüğün başlayış ve bitiş tarih­leri belirtilir. Denetim planında ise bunlara ek olarak; hükümlünün veya çocuğun aralıklarla şube müdürlüğü veya büroya geleceği, denetimli serbestlik görev­lilerinin hangi aralıklarla hükümlünün aile ve sosyal çevresi ile görüşeceği gibi bil­in Icr yer alır. Rehber zararlı alışkanlıklar edinebileceği çevrelerden uzak kalması ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat sürmesini temin hususunda hükümlüye öğütte bulunur ve yol gösterir; yanında çalıştığı kişilerle görüşerek istişarelerde bulunur; hükümlünün davranışları, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki gelişmeyi takip ederek üçer aylık sürelerle rapor düzenleyerek hâkime gönderilmek üzere şube müdürlüğüne veya büroya verir.
• Şube müdürlüğü veya büroca hazırlanan denetleme planı; sanık veya hü­kümlü ile ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir. Denetim planı hükümlüye, yüküm­lülük bölümü ise ilgili kurum veya kuruluşlara bildirilir.
• Sanık veya hükümlünün denetleme veya denetim planına uyup uymadığı şube müdürlüğü veya büroca her zaman denetlenir. Yaptırımın denetimi, ulaşım 1‘iıjüğü veya güvenlik gibi nedenlerin bulunması halinde ilgili kurum ve kuruluşlar ile kolluğa yazı yazılmak suretiyle yerine getirilir.
• Çalışma süresinin hesabında, sanık veya hükümlünün çalıştığı kurumun bu konuda tabi olduğu mevzuat esas alınır.
• Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, hapis cezasının ertelenmesi ve koşullu salıverilme halinde ücretli çalıştırma yükümlülüğüne karar verilen sanık veya hükümlülere, çalıştıkları sürece haklarında 506 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.
• Onbeş yaşını doldurmamış çocukların çalışması yasaktır.
• Yükümlülüğün başlama tarihi, sanık veya hükümlünün çalışmaya başladığı tarihtir.

Ücretli çalıştırma yükümlülüğün ihlali ve kaydın kapatılması

Denetim süresi içinde suç işlenmesi halinde, şube müdürlüğü veya büroca ilgili defterdeki kayıt kapatılarak evrak mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet baş savcılığına gönderilir.

Denetim veya denetleme planına uyulmaması halinde, hükümlünün uyarılması için durum Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla mahkemeye bildirilir. Bu halde kayıt kapatılmayarak açık bırakılır. Mahkemenin uyarısına rağmen denetim veya denetleme planına uyulmaması halinde, şube müdürlüğü veya büroca ilgili defter deki kayıt kapatılarak evrak mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.

Yükümlülük sona erdiğinde durum, kolluk ve ilgili kurum ve kuruluşa iletilerek evrakın iadesi istenir, kayıt kapatılır ve evrak mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.

5271 sayılı Kanunun 231 inci maddesinin sekizinci fıkrasının; (c) bendi gereğince verilen sanığın belli yerlere gitmekten yasaklanması, belli yerlere de­vam etmek hususunda yükümlü kılınması kararının yerine getirilmesi:

Belirli yerlere gitmekten yasaklanma, belli yerlere devam etmek yükümlülüğü 5271 sayılı Kanunun 231 inci maddesinin sekizinci fıkrasının (c) bendi gereğince denetimli serbestlik tedbiri olarak bir yıldan fazla olmamak üzere mahkemenin belirleyeceği süre ile belli yerlere gitmekten yasaklanmak veya belirli yerlere devam etmek suretiyle yerine getirilir.

Belirli yerler ve etkinlikler; sanık veya hükümlünün suç işlemesinde, suça yönelmesinde ya da zararlı alışkanlıklar edinmesinde veya bağımlılık yapan madde kullanmasında; çevresel, psikolojik, sosyal veya ekonomik etkisi bulunan ya da sanık veya hükümlünün yeniden suç işlemesine yol açan etkenleri tetikleyecek yer veya etkinliklerdir.

Belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklarının yaptırımı ile belli yerlere devam etmek yaptırımının infaz işlemleri şunlardır:

• Mahkemece ilam, Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir. Cumhuriyet baş savcılığınca ilam, denetimli serbestlik genel defterine kaydedildikten sonra şube müdürlüğü veya büroya iletilir.
• Şube müdürlüğü veya büro tarafından; yetişkinler için verilen kararlar denetimli serbestlik defterine, çocuklar için verilen kararlar çocukların denetimim ilişkin deftere kaydedilir.
• Hakkında belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanma yaptırımı ile belli yerlere devam etme kararı verilen sanık veya hüküm lüye on gün içinde şube müdürlüğü veya büroya başvurması hususunda bildirim yapılır.
• Sanık veya hükümlünün; haklı, geçerli ve gerektiğinde belgelendirilebilm mazereti olmaksızın şube müdürlüğü veya büroya; on gün içinde başvurmaması halinde, şube müdürlüğü veya büroca ilgili defterdeki kayıt kapatılarak durum Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla mahkemeye bildirilir.
• Sanık veya hükümlünün süresinde başvurması halinde, denetim görevlini
• Şube müdürlüğü veya büroca hazırlanan denetleme planı; sanık veya hü­kümlüye bildirilir. Ayrıca plan ilgili kurum ve kuruluşlar ile kolluğa iletilir.
• Sanık veya hükümlünün denetleme planına uyup uymadığı şube müdürlüğü veya büroca her zaman denetlenir. Yaptırım ve yükümlülüklerin denetimi; ulaşım güçlüğü veya güvenlik gibi nedenlerin bulunması halinde ilgili kurum ve kuruluşlar ile kolluğa yazı yazılmak suretiyle yerine getirilir.
• Yaptırım veya yükümlülüğün başlama tarihi, şube müdürlüğü veya büroca kararın sanık veya hükümlüye bildirildiği tarihtir.

Belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanma yaptırımı ile belli yerlere devam etmek yaptırımının ihlali ile kaydın kapatıl­ması

Denetim süresi içinde suç işlenmesi halinde, şube müdürlüğü veya büroca il­gili defterdeki kayıt kapatılarak evrak mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet baş­savcılığına gönderilir.

Denetleme planına uyulmadığının ilgili kurum veya kuruluş ya da kolluk tara­lından bildirilmesi ya da şube müdürlüğü veya büro tarafından tespit edilmesi hâ­linde sanık veya hükümlü denetleme planına uyması yönünde şube müdürlüğü ve- ya büroca uyarılır. Uyarıya rağmen denetleme planına uyulmaması halinde, kayıt kapatılarak evrak mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderi­lir. Ayrıca durum kolluk ile ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir.

Yaptırım veya yükümlülük sona erdiğinde durum, kolluk ile ilgili kurum ve kuruluşa iletilerek evrakın iadesi istenir, kayıt kapatılır ve evrak mahkemeye ile­ni inek üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.