Hafta Tatili Ücretinde Zamanaşımı Nasıl Hesaplanır?
Hafta Tatili Ücretinde Zamanaşımı
Hafta tatili ücreti, teknik-hukuki anlamda bir “ücret” niteliğiyle, ücrete ait zamanaşımına tabidir. Buna göre hafta tatili ücreti İş K.32/son ve BK. 126/3 uyarınca 5 yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre ücret alacağının doğduğu tarihten itibaren işlemeye başlar. Her bir ücret alacağı için zamanaşımı ayrı ayrı hesaplanır. Örneğin işçinin 2009 yılının Mayıs ayma ilişkin ücretinin ödenmesinde zamanaşımı bu tarihten itibaren başlarken, işçinin Haziran ayma ilişkin ücreti için zamanaşımı Haziran ayından başlatılarak beş yıl olarak hesaplanır. Ayrıca iş sözleşmesinin devamı zamanaşımının işlemesini durdurmaz. Bu konuda asıl problem zamanaşımının başlangıcı, daha doğrusu hizmet akdi devam ederken zamanaşımının işleyip işlemeyeceği noktasıdır.
Yargıtay zamanaşımını dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık süre olarak kabul etmekte ve bunun doğal sonucu ise; hizmet akdi henüz devam ederken bile hafta tatili ücreti hakkında zamanaşımının işleyeceği olmaktadır. Oysa bu tür çözüm tarzı isabetli gözükmemektedir.
Her ne kadar hizmetçilerin alacakları için öngörülse de aynı manevi imkansızlık/riziko durumunun İş Kanununa tabi işçiler için de mevcudiyetinden hareketle BK. 132/4 kuralının burada da uygulanacağı benimsenmelidir. Böylece, işçinin hafta tatili ücreti hakkında (aradan yıllar da geçse) hizmet akdi devam ederken zamanaşımının işlemeyeceği, başlamışsa duracağı, ancak hizmet akdi (nasıl olursa olsun) son bulduğu tarihten itibaren işlemeye başlayacağı söylenebilecektir. O halde 5 yıllık zamanaşımı, her bir hafta tatili ücretine hak kazanıldığı tarihten değil, akdin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıllık süreyi anlatacaktır. Eğer bu 5 yıllık süre dolmadan işçi aynı işveren yanında yeniden çalışmaya başlarsa, zamanaşımı da duracak, bu hizmet akdi nihayet bulduğunda yeniden işlemeye başlayacaktır. Ancak, 5 yıllık zamanaşımı süresi hizmet akdi sona erdikten itibaren işlemiş ve dolmuş, işveren de zamanaşımı defi ileri sürmüşse; bu durumda işçinin hafta tatili ücreti alacağı redde
dilecektir. Buna karşın, zamanaşımı süresi dolsa bile borçlu zamanaşımı savunmasında bulunmamışsa, yargıç alacağın ödenmesine hükmedecektir. Zira zamanaşımı savunması bir itiraz değil “defi” olup, hakim tarafından kendiliğinden dikkate alınmaz (BK.140).