İşçinin aldığı bahşişler, kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır mı?
Bahşişler kıdem tazminatı hesabına dahil edilmelidir. Bahşişler kıdem tazminatı hesabına brüt olarak dahil edilemez. Kesintiler bu miktardan yapılacağından ele geçen bahşiş zaten brüttür.
Konuya ilişkin emsal Yargıtay karar örnekleri aşağıda sunulmuştur.
“…Taraflar arasında ücret miktarı uyuşmazlık konusudur. Davacı, asgari ücret kışını bankaya yatırılmak üzere, bahşiş ve masa hesabının % 3,5’i toplamı aylık 3.500,0 TL aldığını iddia etmiş davalı işçinin asgari ücret, prim ve bahşiş aldığını, miktarlarının belli olmadığını savunmuştur. Davacı tanıkları 2.000-3.000 TL arası aldığını beyan etmiştir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, emsal ücret araştırması, tanık beyanları ve işin niteliğine göre, asgari ücret t bahşiş sistemi ile çalıştığının kabulü ile bahşiş miktarı 2.000 TL olarak eklenerek, yemek yardımının da giydirilmesiyle brüt giydirilmiş son ücret 3.655,00 TL esas alınmıştır.
Dosyada yer alan bilgi ve belgelere göre, asgari ücrete eklenen aylık 2.000,00 TL miktar olarak doğru tespit edilmiştir. Ancak giydirilmiş brüt ücret tespit edilirken bu bahşiş miktarının da brüte çevrilmesi hatalı olmuştur.
Yasal kesintilerin bahşiş miktarından yapılacağı unutulmamalıdır. Mahkemece yapılacak iş, asgari ücretin brüt miktarına 2.000,00 TL bahşiş ve yemek yardımının eklenmesiyle tespit edilecek ücret seviyesinden hüküm altına alınacak alacakların yeniden hesaplatılmasıdır. Yazılı şekilde, işçinin almakta olduğu bahşiş miktarı brüte çevrilerek yapılan hesaplamaya itibar edilerek hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.”(22. HD. 2012/7608 E. 2012/26699 K. 29.11.2012)
Davacı, davalıya ait işyerinde döner ustası olarak çalışmıştır. Davacı aylık ücretine ek olarak “tip”te toplanan paradan 1000 000 000 TL daha ek ödeme aldığım iddia etmiştir. Davalı işveren ise, ücret bordroları dışında davacıya herhangi bir ücret ödenmediğini savunmuştur. Ücret Bordrolarında davacının yaptığı iş ve kıdemine rağmen ücretinin asgari ücret düzeyinde olduğu görülmektedir. Dinlenen davacı tanıkları davacının aylık ücretine ek olarak iki ayda bir, bir milyarlık “tip” ten ek ödeme yapıldığını beyan etmişlerdir. Dosyadaki mübrez yüzde usulüne ilişkin yönetmelikteki puan cetvelinin 3.gurubunda dönercilere 18-22 arası puan oranında toplanan yüzdelerden ek ödeme yapılacağı düzenlenmiştir. Bu durum davacının iddialarını destekler mahiyettedir. Mahkemenin 10.1.2005 havale tarihli ek bilirkişi raporunda tespit edilen ücrete göre yapılan hesabın kabul edilerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi hatalıdır.”(9. HD. 2006/3757 E. 2006/25283 K. 28.09.2006)
“…Davacı gerek Bölge Çalışma Müdürlüğüne verdiği şikayet dilekçesinde gerekse dava dilekçesinde garson olarak çalıştığını belirtmiş olup davacının Bölge Çalışma Müdürlüğüne verdiği dilekçesinde asgari ücret dışında bahşişten de yararlandığını belirtmesi karşısında ve davalı gibi işyerlerinde aylık ücret dışında ayrıca bahşişten yararlanma genel uygulama olup tanık beyanlarıyla ücret araştırmasından da davacının asgari ücretle birlikte ayrıca bahşişler toplamıyla birlikte aylık 1.500,00 TL ücret aldığının anlaşılmakla, davacının davaya konu kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma ve bayram alacaklarının hesabında bahşişin gözetilmemesi asgari ücret aldığının kabulü ile hesaplama yapan bilirkişi raporunun esas alınması hatalıdır.”(7. HD. 2013/11634 E. 2013/19250 K. 14.11.2013)