İşveren Sıfatı ve Husumet Yargıtay Kararı E.2013/11450
İŞVEREN SIFATI, GERÇEK İŞVEREN
Y.21. HD. E.2013/11450 K.2014/305 T.14.01.2014
ÖZET: Kural olarak SGK kayıtlarında işveren olarak görünen kişi işçinin işverenidir. Ancak, gerçek işverenin başka bir kişi olduğu belirlenirse husumet o kişiye yöneltilir. SGK’nın işveren sıfatı yoktur.
Dava, iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece; 19.022.81 TL.maddi tazminatın iş kazası tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı SGK ve E. D. M.. San. Tic. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 10.000.00 TL. manevi tazminatın iş kazası tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı işveren E. D.. M.. San. Tic. Ltd. Şti.’den tahsiline karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; dava dilekçesi ile 1.000.00 TL.maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesinin talep edildiği, 12.10.2011 tarihli duruşmada davacı vekilinin maddi tazminat istemlerini bilirkişi raporu doğrultusunda artırdıklarını beyan ettiği ve ıslah harcının ikmal ettiği anlaşılmaktadır.
Davada sıfat, tarafın, dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgilidir. Taraf ehliyeti dava şartlarından olup yargılamanın her safhasında re’sen gözönünde tutulması gerekir. Taraf sıfatının bulunmaması halinde dava, sıfat yokluğundan (husumet yönünden) reddedilecektir.
İş kazasından veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemlerinin işverene yöneltilmesi gerekir. İşveren, hizmet akdine dayanarak işçi çalıştıran gerçek veya tüzelkişilerdir. İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini almak zorunda olan işveren, işçiyi gözetme borcu olarak tanımlanan bu borcunu yerine getirmemesi nedeniyle meydana gelen iş kazası ve meslek hastalığından sorumludur. İşçinin iş görme edimini yerine getirdiği işyerinin Kurum kayıtlarında adına tescil edildiği kişi kural olarak işveren olarak kabul edilebilir ise de gerçek işverenin başkası olduğu belirlenir ise husumetin gerçek işveren olarak tanımlanabilecek bu gerçek veya tüzelkişilere yöneltilmesi gerekir.
Somut olayda, davacı sigortalı ile davalı SGK arasında hizmet akdine dayanan bir ilişki olmadığı gibi, davalı SGK’nın davada taraf sıfatı da bulunmamaktadır. Bu nedenle maddi tazminat istemine dair aleyhinde hüküm kurulan davalı SGK yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı SGK’nın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ
Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.