Kamu Davasına Katılma Nedir? Katılma İşlemi Nasıl Yapılır?

Kamu Davasına Katılma

Kamu davasına katılma, açılmış bulunan bir kamu davasına, Cumhuriyet savcısının (id­dia makamının) yanında yer alarak bazı hak ve yükümlülükleri üstlenmek amacıyla etkide bulun­mak anlamına gelir.

Kanun’un 237/1. maddesine göre, “Mağdur, suçtan zarar gören gerçek ve tüzel kişiler ile malen sorumlu olanlar ilk derece mahkemesindeki kovuşturma evresinin her aşamasında hüküm verilinceye kadar şikâyetçi olduklarını bildirerek kamu davasına katılabilirler.”

Kanun yolu muhakemesinde davaya ka­tılma isteğinde bulunulamaz. Ancak, ilk derece mahkemesinde ileri sürülüp reddolunan veya ka­rara bağlanmayan katılma istekleri, kanun yolu başvurusunda açıkça belirtilmişse incelenip ka­rara bağlanır (CMK m. 237/2).

Katılma Usulü (CMK m. 238)

Katılma, kamu davasının açılmasından son­ra mahkemeye dilekçe verilmesi veya katılma istemini içeren sözlü başvurunun duruşma tuta­nağına geçirilmesi suretiyle olur.

Duruşma sırasında şikâyeti belirten ifade üzerine, suçtan zarar görenden davaya katılmak isteyip istemediği sorulur. Oysa soruşturma evre­sinde verilen şikâyet dilekçelerinin kendiliğinden davaya katılmayı sağlamayacağına dikkat edil­melidir. Bunun için dava açıldıktan sonra ayrıca talepte bulunmak gerekir.

Cumhuriyet savcısının, sanık ve varsa müdafiinin dinlenmesinden sonra davaya katılma isteminin uygun olup olmadığına karar verilir.

SULH CEZA MAHKEMELERİNDE AÇILAN DAVALARDA CUMHURİ­YET SAVCISININ GÖRÜŞÜNÜN ALINMAYACAĞINA İLİŞKİN HÜ­KÜM, SULH CEZA MAHKEMELERİ SULH CEZA HÂKİMLİKLERİNE DÖ­NÜŞTÜRÜLDÜĞÜNDEN, KALDI­RILMIŞTIR.

Katılanın sonradan bu hakkından vazgeç­mesi mümkündür. Dava açıldıktan sonra şikâ­yetten vazgeçme veya feragat etme de katılma hakkını düşürür.

Katılanın oturumlara katılma, davayı takip etme yükümlülüğü yoktur.

Katılanın Hakları (CMK m. 239)

Mağdur veya suçtan zarar gören davaya katıldığında, cinsel saldırı suçu ile alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda, baro tarafından kendisine avukat görevlendiril­mesini isteyebilir.

Mağdur veya suçtan zarar görenin çocuk, sağır ve dilsiz veya kendisini savunamayacak derecede akıl hastası olması halinde avukat gö­revlendirilmesi için istem aranmaz.

Ayrıca katılanın;

Hâkimi reddetme

Alınacak kararlara ilişkin görüş bildirme

Duruşma hazırlığı evresinde belli bir ta­nığın veya uzman kişinin çağrılmasını ta­lep etme ve bu talep reddedildiğinde bu kişileri mahkemeye getirme

Mahkeme başkanı aracılığıyla soru sor­ma

Savcı, sanık veya müdafii ile tutanakların okunmasına rıza gösterme

Sanık, tanık, bilirkişi ve duruşmaya çağ­rılmış diğer kişilerin açıklamalarına karşı beyanda bulunma

Belgelerin okunmasından sonra belge­nin içeriğine ilişkin açıklamalarda bulun­ma

Delillerin tartışılmasında söz alma ve ce­vap verme

Tutanak ve belgelerden örnek isteme, ta­nıkların davetini isteme hakları vardır.

Katılanın Davaya Etkisi (CMK m. 240)

Katılma davayı durdurmaz. Tarihi belirlen­miş olan duruşma ve yargılama usulüne ilişkin diğer işlemler vaktin darlığından dolayı katılan kimse çağrılamayacak veya kendisine haber ve­rilemeyecek olsa bile belirli gününde yapılır.

Katılmadan Önceki Kararlara İtiraz (CMK m. 241)

Katılmadan önce verilmiş olan kararlar katılana tebliğ edilmez. Bu kararlara karşı kanun yo­luna başvurabilmesi için Cumhuriyet savcısı için öngörülen sürenin geçmesiyle katılan da başvu­ru hakkını kaybeder.

Katılanın Kanun Yoluna Başvur­ması (CMK m. 242)

Katılan, Cumhuriyet savcısına bağlı olmak­sızın kanun yollarına başvurabilir.

Karar, katılanın başvurusu üzerine bozulur­sa, Cumhuriyet savcısı işi yeniden takip eder.

Katılmanın Hükümsüz Kalması (CMK m. 243)

Katılan, vazgeçerse veya ölürse katılma hü­kümsüz kalır. Mirasçılar, katılanın haklarını takip etmek üzere davaya katılabilirler.