İstinaf başvurusunun kesinleşmeyi engelleme, yayılma ve aktarma etkileri

Geçerlilik  şartlarını  taşıyan  istinaf  başvurusu,  hükmün  kesinleşmesini  önler.  Buna,  kesinleşmeyi  önleme  etkisi  adı  verilmektedir (CMK 275/1).

Şu halde, ilk derece mahkemesinin hükmünün kendiliğinden  istinaf denetimine tabi olduğu haller ayrık kalmak kaydıyla, hüküm aleyhine geçerli bir istinaf başvurusu yapılmazsa, hüküm kesinleşir.

2017 yılında yapılan değişiklikle temyizdeki yayılma etkisi istinaf bakımından da kabul edilmiştir. Bu nedenle,  istinafta  lehe verilen kararlardan,  hükmü  istinaf  etmeyen  sanıklar  da  yararlanabilir  (CMK “2017-7035” 280/3). Eklenen hüküm şöyledir: “CMK 280/1 ve 2 uyarınca verilen kararların sanık lehine olması halinde, bu hususların istinaf  isteminde  bulunmamış  olan  diğer  sanıklara  da  uygulanma  olanağı  varsa,  bu  sanıklar  da  istinaf  isteminde  bulunmuşçasına  verilen kararlardan yararlanırlar.”

İstinaf başvurusuna bağlanan bir diğer hukuki sonuç ise, aktarma etkisidir.  İlk  derece mahkemesi  vermiş  olduğu  hükümden  elini  çekmiştir. İlk derece mahkemesinden verilen hükmün istinaf denetimi üst derece olan Bölge Adliye Mahkemesince yapılır.