Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının hukuki sonuçları

i) Erteleme ve seçenek yaptırımlara çevirme yasağı

Açıklanması geri bırakılan hükümde, mahkum olunan hapis cezası ertelenemez ve kısa süreli olması halinde seçenek yaptırımlara çevrilemez.

ii) Zamanaşımı

Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi halinde sanık beş yıl süreyle denetim süresine tabi tutulur ve bu süre içinde dava zamanaşımı durur. Dava zamanaşımının durmaya başlayacağı tarih konusunda kanunda bir hüküm yoktur. Bununla birlikte genel ilke gereği, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının kesinleştiği tarihte  zamanaşımının  duracağı  kabul  edilmelidir. Nitekim Yargıtay, dava  zamanaşımının,  HAGB  kararının  kesinleştiği  tarihte  durmaya başlayıp denetim süresi  içinde kasten yeni bir suç  işlenmesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranılması durumunda, yeni suçun işlendiği ya da denetimli serbestlik tedbiri yükümlülüklerine  aykırı  davranıldığı  tarihte  yeniden  işlemeye  başlayacağına karar vermiştir (YCGK.: 1.3.2016 – E.2015/3-599, K.2016/99).

iii) Hükmün sonuç doğurmaması ve düşme kararı verilmesi

Hükmün  açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün  sanık hakkında bir hukuki  sonuç doğurmamasını  ifade  eder. Bir başka  ifadeyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması halinde, denetim süresi sonunda mahkumiyet hükmü vaki olmamış  sayılır ve hüküm ortadan kaldırılarak kamu davasının düşmesine karar verilir. Ancak bunun için denetim  süresi  içinde  sanığın kasıtlı bir  suç  işlememesi ve yükümlülüklerine uygun davranmış olması şarttır.

iv) Disiplin suçlarına etkisi

Hükmün  hukuki  sonuç  doğurmamasından  maksat,  ceza  hukuku açısındandır.  Dolayısıyla  hükmün  açıklanmasının  geri  bırakılmasına karar verilen bir kimse hakkında aynı eyleminden dolayı disiplin  soruşturması  yapılabilir  ve  disiplin  cezası  verilebilir. Çünkü,  hakkında hükmün  açıklanmasının  geri  bırakılması  kararı  verilen  bir  kimsenin sanıklık sıfatı, denetim (askı) süresince devam eder (YHGK: 1.2.2012 –  E.2011/9  –  638,  K.2012/30).  Sonuç  olarak  HAGB  kararı  verilmiş olması,  ceza  soruşturmasından  bağımsız  olan  disiplin  soruşturması için bekletici mesele teşkil etmez ve disiplinsizlik yapan personele disiplin cezası verilmesine engel oluşturmaz.

v) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi yönünden

Avrupa  insan Hakları Mahkemesi, kamu görevlisinin  işlediği  işkence  ve  kötü muamele  suçlarından  dolayı  verilen mahkumiyet  hükümlerinde HAGB uygulanmasını AiHS‟in  getirdiği  “etkin  soruşturma yükümlülüğüne” aykırı bulmaktadır. AİHM‟nin içtihatlarına göre, böylesi bir karar hükmü etkisiz hale getirdiğinden hiç şüphesiz, kabul edilemez  “tedbirler”  kategorisine  girmektedir  (AiHM Kararları:  Böber/Türkiye, 62590/09- 09 Nisan 2013; Taylan/Türkiye, 32051/09  – 3 Temmuz  2012  (§  46);  Zeynep  Özcan/Türkiye,  45906/99-  20  şubat 2007  (§  40-46). Anayasa Mahkemesi  bu  çerçevede  yapılan  bireysel başvuru  hakkında  aynı  doğrultuda  karar  vermiştir  (AYMK. Başvuru No: 2013/6359 – 10.12.2014).